Του Γιώργου Δουατζή
Η περίπτωση της νέας ελληνικής κυβέρνησης πρέπει –επιτέλους– να σημάνει το έναυσμα ενός σε βάθος προβληματισμού για το μέλλον της Ευρώπης. Και αυτό, διότι η νέα ελληνική κυβέρνηση δίνει την αφορμή (όχι την αιτία) να σκεφτούν όλοι αν είναι βιώσιμη η σημερινή μορφή αυτού που αποκαλείται Ευρωπαϊκή Ένωση, με την πανσπερμία πολιτικών και οικονομικών απόψεων και πρακτικών.
Είναι πασιφανές ότι δεν μπορεί να επιβιώσει ένα σχήμα Ένωσης(;) κρατών με κυβερνήσεις διαφορετικής κοινωνικής και οικονομικής πολιτικής. Δεν είναι δυνατόν να θεωρηθεί βιώσιμη μια ένωση κρατών όπου ο ισχυρότερος οικονομικά επιβάλλει τις πολιτικές του απόψεις στον αδύναμο. Είναι επισφαλές να μιλάς για ενιαία Ευρώπη όταν, δυνητικά, στη Γαλλία μπορεί να υπάρχει μια κυβέρνηση Λεπέν, στη Γερμανία μια κυβέρνηση Μέρκελ, στην Ισπανία μια κυβέρνηση Ποντέμος, στην Ελλάδα μια κυβέρνηση Τσίπρα. Τίνος η πολιτική θα υπερισχύσει; Πού υπάρχουν σημεία σύγκλισης, ώστε να είναι εφικτή η ύπαρξη της όποιας Ένωσης; Γιατί στην ουσία απαγορεύεται σε έναν λαό να επιλέξει την ηγεσία και την πολιτική που θέλει, αδιαφορώντας για την κρατούσα πολιτική άποψη στην Ευρώπη;
Δεν είναι δυνατόν να θεωρηθεί βιώσιμη μια ένωση κρατών όπου ο ισχυρότερος οικονομικά επιβάλλει τις πολιτικές του απόψεις στον αδύναμο.
Η πραγματικότητα και η συνεχιζόμενη κρίση –που δεν είναι μόνον οικονομική, αλλά και πολιτικού πολιτισμού– δείχνουν την αδυναμία συνέχισης του σημερινού σχήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Βλέπουμε αδύναμες χώρες του Νότου και ισχυρές του Βορρά, ανισότητες ως προς το βιοτικό επίπεδο των λαών, άκρως γραφειοκρατική και αντιπαραγωγική αντίληψη. Υπάρχουν επίσης διαφοροποιήσεις, όπως η ιδιότυπη σχέση κρατών-μελών να μετέχουν στην πολιτική, αλλά όχι στη νομισματική ένωση, όπως η Αγγλία.
Η βιωσιμότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι δυνατή μόνον εφόσον υπάρξει επί της ουσίας πολιτική και νομισματική ένωση. Με ενιαία Βουλή και κυβέρνηση, με μέλη εκλεγμένα με την αρχή της αναλογικότητας και με ουσιώδη όρο την αποδοχή των αποφάσεων της πλειοψηφίας, ήτοι της εφαρμογής μιας ενιαίας πολιτικής που θα διασφάλιζε την αξιοπρέπεια όλων των Ευρωπαίων πολιτών. Μιας πολιτικής που θα εκφράζει τον λαό και όχι τους μηχανισμούς που υπηρετούν την αλόγιστη συσσώρευση κεφαλαίου από τους ολίγους, οι οποίοι θεωρούν "κόκκινο πανί" την διανομή, και κατά καιρούς αναδιανομή, του παραγόμενου πλούτου. Τέτοιες αποφάσεις προϋποθέτουν τη μη παράδοση των πολιτικών και της πολιτικής στο κεφάλαιο, την πλήρη απεξάρτηση των πολιτικών ηγεσιών από την περίφημη διαπλοκή και τον κοινωνικό έλεγχο των μέσων μαζικής ενημέρωσης, ώστε να σταματήσει η διαβρωτική χειραγώγηση των λαών.
Μια ομοσπονδιακή κρατική οντότητα, με ενιαία εξωτερική πολιτική, με ενιαία σύνορα και ισότητα των πολιτών σε ευκαιρίες απασχόλησης, δημιουργίας, ποιότητας ζωής.
«Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης» σημαίνει μία ομοσπονδιακή κρατική οντότητα, με ενιαία εξωτερική πολιτική, με ενιαία σύνορα και ισότητα των πολιτών σε ευκαιρίες απασχόλησης, δημιουργίας, ποιότητας ζωής. Τα κράτη μέλη δεν θα εξαφανιστούν ως εθνικές οντότητες μέσα σε αυτή την ομοσπονδία. Διότι η εθνική ταυτότητα κάθε χώρας μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει μέσα από την ιστορία που φέρει, τον πολιτισμό που παράγει, τη γλώσσα που μιλά ανά τους αιώνες.
Αν πράγματι θέλουν να μιλούν για συνείδηση Ευρωπαίου πολίτη, αν θέλουν να απαλειφθούν οι κοινωνικές και κρατικές ανισότητες, αν θέλουν να πάψει να λειτουργεί ο νόμος –της ζούγκλας– του ισχυρότερου, στο όνομα ενός νέου ανθρωπιστικού διαφωτισμού, ας τολμήσουν οι ηγέτες της Ευρώπης. Άλλως, βλέπω αυτόν τον ανίερο πόλεμο –που διεξάγεται χωρίς όπλα και πυρομαχικά στο εσωτερικό της, κατά τα άλλα, Ενωμένης Ευρώπης– να δυναμώνει, εξαφανίζοντας κάθε έννοια δημοκρατίας και αξιοπρέπειας των πολιτών. Αλλά ταυτοχρόνως θα έχει εξαφανιστεί το όραμα της ουσιαστικής ένωσης των ευρωπαϊκών λαών και νομοτελειακά θα διαλυθεί το σημερινό σχήμα.