Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση της ΑΔΑΕ - η οποία δεν έχει δοθεί στη δημοσιότητα- το 2010 εκδόθηκαν 2.281 διατάξεις του εισαγγελέα Εφετών περί άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών για λόγους «εθνικής ασφάλειας», αλλά και 1.169 βουλεύματα δικαστικών συμβουλίων (σύνολο 3.450) για παρακολουθήσεις μελών συμμοριών που εμπλέκονται σε κάθε μορφής εγκληματικές ενέργειες. Το 2009 είχαν εκδοθεί 1.061 εισαγγελικές διατάξεις και 970 βουλεύματα δικαστικών συμβουλίων (σύνολο 2.031) για παρακολουθήσεις υπόπτων. Για να γίνει πλήρως κατανοητή η διαφοροποίηση με τη χρήση των δύο συστημάτων υποκλοπής, ας σημειώσουμε ότι το 2005 είχαν εκδοθεί μόλις 199 αποφάσεις για παρακολουθήσεις τηλεφώνων (μόνο σταθερών, τότε). Δηλαδή η σχετική άρση απορρήτου, την τελευταία πενταετία, έχει σχεδόν εικοσαπλασιαστεί!
Ενα πολύ ενδιαφέρον σημείο των υποθέσεων «κρατικές υποκλοπές» είναι αυτό που αφορά όσες υποκλοπές γίνονται για λόγους «εθνικής ασφάλειας», όπου απαιτείται μία μόνο διάταξη εισαγγελέως για να ενεργοποιηθεί το σύστημα της ΕΥΠ. Ετσι λοιπόν πολλοί αξιωματούχοι οι οποίοι ασχολούνται με υποθέσεις κοινού εγκλήματος ζητούν οι παρακολουθήσεις να γίνουν για λόγους «εθνικούς» προκειμένου να επιταχυνθούν οι διαδικασίες, αφού σε αυτή την περίπτωση απαιτείται μόνον ένα έγγραφο εισαγγελέως και όχι η «χρονοβόρα» διαδικασία της έκδοσης βουλεύματος από το Δικαστικό Συμβούλιο. Για παράδειγμα, οι έρευνες για τη δράση ένοπλων οργανώσεων αντάρτικου πόλης για την απαγωγή του εφοπλιστή κ. Περικλή Παναγόπουλου και για τη δράση νονών της νύχτας έγιναν από την ΕΥΠ για λόγους «εθνικής ασφάλειας», με βάση τον Νόμο 2225 του 1994 και ορισμένες νεότερες τροποποιήσεις του. Ωσάν δηλαδή ένας μπράβος της νύχτας να είναι... κατάσκοπος. Με βάση τον νόμο αυτόν η άδεια για να γίνει η παρακολούθηση δίνεται σχεδόν αυτομάτως με την έκδοση της διάταξης του εισαγγελέα Εφετών, χωρίς να κρίνεται απαραίτητο να δικαιολογείται αναλυτικά ο λόγος της υποκλοπής. Μάλιστα για να επιτευχθεί αυτό βρίσκεται μια... «απλή δικαιολογία»: σε όλες σχεδόν τις συμμορίες συμμετέχουν αλλοδαποί. Ετσι οι αστυνομικοί επικαλούνται ότι οι αλλοδαποί αυτοί αποτελούν κίνδυνο για την εθνική μας ασφάλεια και επιταχύνονται οι διαδικασίες...
Σύμφωνα όμως με παρατηρητές της λειτουργίας των συστημάτων «επίσημων υποκλοπών» ελλοχεύει ο κίνδυνος να γίνει λαθροχειρία στο σύστημα των ταχύρρυθμων εισαγγελικών διατάξεων και να ζητηθεί άρση απορρήτου κινητών τηλεφώνων πολιτικών, επιχειρηματιών ή ιδιωτών για την εξυπηρέτηση «άλλων συμφερόντων». Σημειώνεται ότι η Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ), η οποία είναι η αρμόδια ελεγκτική αρχή, δεν διενεργεί ελέγχους στις κεντρικές βάσεις των συστημάτων υποκλοπών της ΕΥΠ και της Αντιτρομοκρατικής Υπηρεσίας αλλά στις εταιρείες κινητής και σταθερής τηλεφωνίας που επισυνδέονται με αυτά τα συστήματα και «ανοίγουν γραμμές» στις μυστικές και διωκτικές υπηρεσίες.
Οπως ανέφεραν στο «Βήμα» αρμόδιοι ελεγκτές: «Εάν επιχειρηθεί παρακολούθηση τηλεφώνων εκτός αυτών που αναφέρει η εισαγγελική διάταξη ή το βούλευμα, τότε τα συστήματα νομίμων υποκλοπών κτυπούν “συναγερμό”.Κάθε χρόνο αντιμετωπίζουμε 4-5 περιπτώσεις τέτοιου είδους συναγερμών για τους οποίους διαπιστώθηκε εκ των υστέρων ότι ήταν λάθη του συστήματος και όχι παράτυπες υποκλοπές.Είναι χαρακτηριστικό ότι για μεγάλο χρονικό διάστημα κτυπούσε στο σύστημα συναγερμός επειδή κάποιοι είχαν ξεχάσει στο σύστημα την καταγραφή τηλεφώνων υπαλλήλων της ΕΥΠ που είχε πραγματοποιηθεί για λόγους δοκιμής του συστήματος.Και ασφαλώς για αυτήν την υποκλοπή δεν υπήρχε εισαγγελική διάταξη...».
Αρμόδιοι κρατικοί υπάλληλοι ωστόσο αναφέρουν «ότι ο μεγάλος κίνδυνος απορρέει από τη διαδικασία της αλληλογραφίας με τα αιτήματα που υποβάλλονται στην Εισαγγελία Εφετών». Στελέχη της ΕΥΠ και της Αντιτρομοκρατικής όμως αντιτείνουν ότι «η σχετική διαδικασία είναι διαυγής,αφού ελέγχεται από αρμόδιους εισαγγελείς που εποπτεύουν τις δύο υπηρεσίες...». Τέλος, ο νέος πρόεδρος της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής κ. Αθανάσιος Τσούρας επισημαίνει ότι έχει θέσει ως πρώτη προτεραιότητα την πλήρη κατάρτιση ενός σχεδίου εθνικής στρατηγικής για την προστασία των επικοινωνιών. Ταυτοχρόνως δηλώνει ότι θεωρεί κύριους στόχους τις πολιτικές ασφάλειας σε χώρους όπου υπάρχουν μεγάλα κενά, όπως είναι το Ιnternet αλλά και η αλληλογραφία.
Τα δύο συστήματα υποκλοπών- με συνολικό κόστος πάνω από 8 εκατ.ευρώ- έχουν αποκτηθεί την τελευταία τετραετία σε δύο φάσεις από τη γερμανική εταιρεία Syborg.Καθένα έχει την ικανότητα παρακολούθησης περίπου 700-800 τηλεφώνων,με δυνατότητα και για περαιτέρω επέκταση.Κάθε σύστημα περιλαμβάνει περίπου 60 ηλεκτρονικούς υπολογιστές και μεγάλο αριθμό καταγραφικών συσκευών.Τα συστήματα επισυνδέονται μέσω μισθωμένων γραμμών του ΟΤΕ με τις τρεις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας, αλλά και με έναν πάροχο του Ιnternet (την Οtenet) για να καταγράφονται κάθε είδους επικοινωνίες.
Μπορούν να παρακολουθούν και να καταγράφουν τις συνομιλίες περίπου 700 τηλεφώνων,από τα οποία 500 της σταθερής και 200 της κινητής τηλεφωνίας (των εταιρειών Vodafone,Wind και Cosmote),ενώ έχουν τη δυνατότητα ταυτόχρονης παγίδευσης ως και 100 συνδέσεων του Ιnternet.
Υπάρχει εξάλλου η δυνατότητα επέκτασης σε πρώτη φάση για την παρακολούθηση 1.700 κινητών και σταθερών τηλεφώνων,ενώ στη συνέχεια ο αριθμός αυτός θα προσεγγίσει τις 5.000- 6.000.Οι συσκευές υποκλοπών έχουν τη δυνατότητα να καταγράφουν δεδομένα φωνής, περιεχόμενα φαξ,e-mail,την κίνηση στο Ιnternet κάθε υπόπτου, μηνύματα SΜS και ΜΜS,το γεωγραφικό στίγμα των κατόχων κινητών τηλεφώνων (ασχέτως αν τηλεφωνούν ή όχι) κτλ.
Για την πορεία των υποκλοπών και όσα προκύπτουν από τις συνομιλίες των υπόπτων υπάρχει συνεχής ενημέρωση- μερικές φορές και έξι- επτά φορές την ημέρα- των αρμοδίων αστυνομικών που ερευνούν τις υποθέσεις και έχουν ζητήσει την άρση απορρήτου.Ομως πολλές φορές ζητείται από αυτούς τους αστυνομικούς να ακούν «ζωντανά» τις συνομιλίες σε περιπτώσεις που σχεδιάζεται εγκληματική ενέργεια η οποία πρέπει βεβαίως να αποτραπεί.Σύμφωνα με πληροφορίες μάλιστα,τουλάχιστον σε 20 περιπτώσεις έχουν αποτραπεί τέτοιου είδους κινήσεις λόγω αυτής της ακρόασης των συνομιλιών.