ΗΜΕΡΕΣ ΜΝΗΜΗΣ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Επ'ευκαιρία της συμπληρώσεως των σαράντα ετών από την εισβολή του Τουρκικού Αττίλα στην ΚΥΠΡΟ,αποφάσισα να γράψω το άρθρο αυτό και να αναφέρω ιστορικά γεγονότα,καθώς και γεγονότα
που έζησα την εποχή εκείνη,γεγονότα που άκουσα από φίλους και συναδέλφους και γεγονότα εν πολλοίς άγνωστα στο ευρύ κοινό που αναφέρονται σε επίσημα έγγραφα της εποχής εκείνης,τα οποία διάβασα λόγω της ιδιότητας μου και της θέσεως που είχα στο ΓΕΕΘΑ (Γενικό Επιτελείο Εθνικής Αμύνης)κάποια χρονική περίοδο που ήμουν διευθυντής του "Τμήματος Πληροφοριών,Ασφαλείας και Ψυχολογικών Επιχειρήσεων",τα οποία δεν έχουν γίνει μέχρι σήμερα γνωστά και τα οποία δεν είναι πλέον απόρρητα,αλλά ιστορικά δεδομένα και ουδείς από τους πρωταγωνιστές τους δεν είναι πλέον εν ζωή.Θα μιλήσω αμερόληπτα χωρίς να σχολιάσω καταστάσεις.
Το άρθρο το αφιερώνω στην μνήμη όλων των ηρώων της εισβολής του Αττίλα (φονευθέντων,τραυματισθέντων,αγνοουμένων και επιζώντων),ιδιαιτέρως όμως στους δύο ήρωες συμμαθητές μου από την Σχολή Ευελπίδων που έδωσαν την ζωή τους στα άγια χώματα της Κύπρου μας,του Λοχαγού Μηχανικού ΣΩΤΗΡΗ ΣΤΑΥΡΙΑΝΑΚΟΥ και του Λοχαγού Πεζικού ΒΑΣΙΛΗ ΣΤΑΜΠΟΥΛΗ.
Σήμερα και οι δύο ήρωωες έχουν προαχθεί(μετά θάνατον) στον βαθμό του Αντισυνταγματάρχου και το όνομα του πρώτου φέρει το Στρατόπεδο της Ελληνικής Δυνάμεως Κύπρου (ΕΛΔΥΚ).
Αιωνία τους η μνήμη !!! Αθάνατοι !!!!
ΣΥΝΤΟΜΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΜΕΧΡΙ ΤΟ 1955
Η ελληνικότατη Κύπρος μας,κατακτήθηκε το 50μ.Χ από τους Ρωμαίους,στην συνέχεια δε το 330 μ.Χ
ΚΥΠΡΟΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ |
Το 1878 ο σουλτάνος παραχωρεί την Κύπρο στους Βρετανούς,μετά απο μια ακόμη (πολλοστή) ήττα των Οθωμανών Τούρκων απο τους Ρώσους, με την υπόσχεση στο Σουλτάνο ότι το Αγγλικό στέμμα θα τον βοηθήσει στον επόμενο πόλεμο. Στην πραγματικότητα οι Βρετανοί την πήραν για να την χρησιμοποιούν ως ορμητήριο στην Ανατολική Μεσόγειο για την προστασία κυρίως της μεγαλύτερης στρατηγικής τους επένδυσης μετά την Ινδία, που ήταν η διώρυγα του Σουέζ στην Αίγυπτο.
Το 1921 με ευκαιρία την εκατονταετηρίδα από την έναρξη της ελληνικής επανάστασης οι Κύπριοι κάνουν το πρώτο δημοψήφισμα για "Ένωση"με την μητέρα πατρίδα.Οι Βρετανοί προβαίνουν σε απελάσεις.Το 1930 γίνεται δεύτερο δημοψήφισμα.
ΚΑΣΤΡΟ ΤΗΣ ΛΑΡΝΑΚΑΣ |
Κατά τον Β'ΠΠ Κύπριοι εθελοντές συμμετέχουν σ'αυτόν υπό την σημαία της Μ.Βρετανίας.
Μετά από δημοψήφισμα το οποίο πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 15 Ιανουαρίου 1950 το 95,7% των Κυπρίων ψήφισαν υπέρ της Ένωσης της Κύπρου με τη μητέρα Ελλάδα.Αρχιεπίσκοπος της Εκκλησίας της Κύπρου η οποία είχε αναλάβει τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος ήταν τότε ο
ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΜΑΚΑΡΙΟΣ |
Με πάνδημα συλλαλητήρια, με παγκύπριες εθνοσυνελεύσεις και ενέργειες προς την κυπριακή κυβέρνηση και τον ΟΗΕ διαδηλωνόταν ο πόθος των Ελλήνων Κυπρίων για την εθνική τους αποκατάσταση. Οι ειρηνικές αυτές ενέργειες απέβησαν άκαρπες. Είναι χαρακτηριστική η γραπτή απάντηση του Κυβερνήτη Σέρ Αντριου Ράιτ στο αίτημα του Αρχιεπισκόπου και Εθνάρχου να εφαρμοσθεί το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης του κυπριακού λαού: "Η Βρετανική Κυβέρνηση δεν σκοπεύει οποιαδήποτε αλλαγή της κυριαρχίας της Κύπρου και θεωρεί το ζήτημα κλειστό".
Έτσι το 1952 ξεκίνησαν οι προετοιμασίες για τον αγώνα κατά των Άγγλων από τη μυστική Επιτροπή Αγώνα. Τα 12 μέλη της ορκίστηκαν στις 7 Μαρτίου 1953 στην Αθήνα ότι θα ξεκινούσαν ανυποχώρητο αγώνα για την Ένωση. Μεταξύ αυτών ο Κύπριος απόστρατος Συνταγματάρχης του Ελληνικού Στρατού, Γεώργιος Γρίβας και ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Μακάριος Γ'. Ο Γρίβας μετά από
δύο αναγνωριστικά ταξίδια στην Κύπρο (Ιούλιος 1951, Οκτώβριος 1952) μεταβαίνει στο νησί τον Νοέμβριο του 1954 και ξεκινά την οργάνωση του ένοπλου κινήματος και την εκπαίδευση των μελών του.
Η ένοπλη οργάνωση που ξεκίνησε τη δράση της την 1η Απριλίου 1955, πήρε το όνομα Ε.Ο.Κ.Α (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών).Ο κύριος σκοπός της ΕΟΚΑ ήταν η Ένωση.
Ο Γρίβας ήταν ο στρατιωτικός ηγέτης και ο Μακάριος ήταν ο πολίτικος ηγέτης. Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος είχε ήδη από τη μέρα της ανάληψης των Αρχιεπισκοπικών του καθηκόντων ξεκινήσει να
ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ Γ.ΓΡΙΒΑΣ |
Η ΕΟΚΑ στο στρατιωτικό πεδίο παρέμεινε αήττητη, γεγονός που παραδέκτηκαν ακόμα και οι ίδιοι οι Άγγλοι.Στις 9 Μαρτίου 1956 οι Βρετανοί εξορίζουν τον Μακάριο στις Σεϋχέλλες.Αρχές του 1957 ο Μακάριος έδωσε σημεία συμβιβασμού και οι Άγγλοι τον άφησαν ελεύθερο από τις Σεϊχέλες στις 23 Μαρτίου 1957, αλλά του απαγόρευσαν να γυρίσει στην Κύπρο. Εγκαταστάθηκε στην Αθήνα.
Στις Σεϊχέλλες ο Μακάριος και άλλοι τρείς κύπριοι ιερωμένοι διέμειναν σε ένα ανάκτορο,με υπηρέτες και λοιπές ανέσεις.Όπως απεδείχθει μεταγενέστερα σκοπός των Βρετανών ήταν να τον ηρωποιήσουν με την εξορία,ώστε να γίνει πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας μετά την απελευθέρωση της Κύπρου και να εξυπηρετεί,όπως απεδείχθει εκ των υστέρων ,τα συμφέροντα των Βρετανών στην περιοχή.
Αφού λοιπόν δεν μπορούσαν να υποτάξουν τους αγωνιζομενους Κύπριους χρησιμοποίησαν τη διπλωματία για να παγιδεύσουν τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο και την ελληνική κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Ένα από τα δόλια μέσα που χρησιμοποίησαν ήταν η υποκίνηση των Τούρκων της Κύπρου που αποτελούσαν μόλις το 18% του πληθυσμού σε καταστροφές, λεηλασίες και δολοφονίες Ελλήνων. Δημιουργήθηκε έτσι έκρυθμη κατάσταση και οι Βρετανοί παρουσίαζαν το πρόβλημα ως ελληνοτουρκικό αναδεικνύοντας τον εαυτό τους σε ρόλο διαμεσολαβητή.
ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΣΥΜΦΩΝΙΩΝ |
Ετσι οι Βρετανοί πέτυχαν τον σκοπό τους,αφού δεν εξηγείται αλλιώς η υπογραφή των Συμφωνιών
Ζυρίχης-Λονδίνου σύμφωνα με τις οποίες η Κύπρος έγινε ανεξάρτητο κράτος και οι Βρετανοί κρατούσαν δύο μεγάλες περιοχές ως βάσεις, απαγορευόταν η Ένωση,ενώ η Τουρκία αποκτούσε εγγυητικά και επεμβατικά δικαιώματα και αποστολή μόνιμης στρατιωτικής δύναμης στο νησί,της
Η ΥΠΟΔΟΧΗ ΤΗΣ ΕΛΔΥΚ ΣΤΗ ΚΥΠΡΟ |
Ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος επιστρέφει στην Κύπρο την 1 Μαρτίου 1959 και εκλέγεται πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας στις 13 Δεκεμβρίου 1959.Η επίσημη εγκαθίδρυση της ανεξάρτητης Κυπριακής Δημοκρατίας έγινε στις 16 Αυγούστου 1960. Ο Γρίβας βάση της συμφωνίας αναχωρησε για την Ελλάδα στις 17 Μαρτίου 1959 και προήχθει από την ελληνική βουλή σε αντιστράτηγο εν αποστρατεία.
ΠΕΡΙΟΔΟΣ 1963-1964
Από την εγκαθίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας οι Τούρκοι της Κύπρου (δεν τους αποκαλώ Τουρκοκύπριους γιατί δεν είναι Τουρκοκύπριοι, είναι Τούρκοι εισβολείς στην Κύπρο από το 1571) άρχισαν να εφαρμόζουν τα σχέδια τους για κατάληψη της Κύπρου. Μεταφέρανε στην Κύπρο πολεμικό υλικό από την Τουρκία με καΐκια στην περιοχή Κοκκίνων και Πύργου (ΒΔ Κύπρο). Οι Τούρκοι της Κύπρου, εκτός από τον βαρύ οπλισμό που μετέφεραν στην Κύπρο από την Τουρκία,
ΚΥΠΡΙΑΚΟΣ ΤΥΠΟΣ 1963 |
Στις 21 Δεκεμβρίου 1963 αστυνομική περίπολος προσπάθησε να ελέγξει δυο Τουρκοκύπριους.Οι τουρκοκύπριοι αρνήθηκαν, μαζεύτηκε κόσμος και στο επεισόδιο έπεσαν πυροβολισμοί από τον ένα Τουρκοκύπριο με αποτέλεσμα οι αστυνομικοί να αμυνθούν και να σκοτωθεί ένας Έλληνας αστυνομικός και οι Τούρκοι. Τα επεισόδια είχαν αρχίσει.
Μετά τις πρώτες επιθέσεις των Τούρκων οι Έλληνες οπλισμένοι με κυνηγετικά όπλα και με μερικά όπλα κατάλοιπα του αγώνα της ΕΟΚΑ αντιστάθηκαν και αντεπιτέθηκαν στους Τούρκους.Οι Τουρκοι ξεκίνησαν τις επιθέσεις και εκατοντάδες Έλληνες από Ομορφίτα, Νεάπολη και Τράχωνα(προάστεια της Λευκωσίας) έφυγαν από τα σπίτια τους για να γλυτώσουν.
Η ΤΟΥΡΔΥΚ βγήκε από το στρατόπεδο της και λάμβανε μέρος στις μάχες στο πλευρό των στασιαστών Τούρκων. Σε όλες τις πόλεις οι Τούρκοι ήταν καλά προετοιμασμένοι και εφοδιασμένοι με σύγχρονο οπλισμό της εποχής.
Η Κυπριακή Κυβέρνηση αποφάσισε την ίδρυση "Εφεδρικού Σώματος" για να υπερασπίζεται το Κράτος,ενώ στις 30 Δεκεμβρίου ο Πρόεδρος Μακάριος καταγγέλλει τις συμφωνίες Ζυρίχης -Λονδίνου,κάτι το οποίο δεν δέχονται οι Τούρκοι.Την ίδια ημέρα με παρασκηνιακές συμφωνίες Αθήνας-Λονδίνου-Άγκυρας,ανακηρύσσεται εκκεχειρία που την αποδέχονται και οι δύο πλευρές.Με βάση αυτή όλες οι πόλεις διαχωρίζονται σε τουρκικό και ελληνικό τομέα.Οι Τουρκοκύπριοι συγκεντώθηκαν σε έξι μεγάλους θύλακες εκτός από την Κυρήνεια,που αποτελούσαν το 4,86% της κυπριακής επικράτειας.Τον διαχωρισμό τους εξασφάλιζαν βρετανικά στρατευματα
Επίσης με την βοήθεια της ΤΟΥΡΔΥΚ απέκλεισαν και τον δρόμο Λευκωσίας–Κυρήνειας και κατέλαβαν και το ιστορικό κάστρο του Αγίου Ιλαρίωνα που δέσποζε της Κυρήνειας. Η Κυρήνεια είχε αποκλειστεί και οι κάτοικοι της για χρόνια μετέβαιναν στην Λευκωσία μέσω Μύρτου (ΒΔ Κύπρος).Ο μεγαλύτερος θύλακας ήταν του Κιόνελι -Αγύρτας που περιλάμβανε και την μισή πόλη της Λευκωσίας.
Στις 4 Μαρτίου 1964 το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ αναγνωρίζει την Κυπριακή Κυβέρνηση ως νόμιμη Κυβέρνηση της Κύπρου και ζητά αποστολή "Ειρηνευτικής Δυνάμεως "στην Κύπρο,όπως και έγινε.
Στις 22 Απριλίου 1964 εξαγγέλεται από την κυβέρνηση η δημιουργία εθνικού στρατού με την
ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ Γ.ΓΡΙΒΑΣ |
Η Τουρκία ανακοινώνει ότι η ονομαζόμενη "Πράσινη Γραμμή"που χώριζε τους δύο τομείς της Λευκωσίας(ελληνικό και τουρκικό),αποτελεί σύνορο της.
Στις 28 Απριλίου 1964,ο πρόεδρος Μακάριος,χωρίς συνεννόηση με την Ελληνική
ΠΡΑΣΙΝΗ ΓΡΑΜΜΗ |
Τον Ιούλιο του 1964 η Τουρκία ήταν έτοιμη να εισβάλει στην Κύπρο, τα πλοία ήταν στα ανοικτά της Κυρήνειας, αλλά ο τότε πρόεδρος της Αμερικής Λύντον Τζόνσον κάλεσε σε αυστηρό ύφος τον πρωθυπουργό της Τουρκίας Ισμέτ Ινονού,να πάρει τα πλοία του και να φύγει πράγμα που έγινε.
Από 5-8 Αύγουστου του 1964 γίνεται επίθεση της Εθνοφρουράς στον θύλακα Μανσούρας-Κοκκίνων,τον οποίον προσπάθησαν να διευρύνουν οι Τούρκοι.Συνέπεια αυτού τον Αύγουστο 1964 τουρκικά αεροσκάφη βομβάρδισαν ανηλεώς την Κύπρο, κυρίως την περιοχή της Τηλλυρίας(ΒΔ Κύπρος) με αποτέλεσμα δεκάδες νεκρούς και καμένα κορμιά από εμπρηστικές βόμβες Ναπάλμ. Και πάλι οι Έλληνες της Κύπρου με αυτοθυσία αντιστάθηκαν στα τουρκικά αεροπλάνα.
Μετά από τα παραπάνω γεγονότα,με συμφωνία Ελλάδος και Κύπρου,η Κύπρος ενισχύεται με ελληνικά στρατεύματα τα οποία καμουφλαρισμένα αφίχθησαν στο νησί και δημιούργησαν την Μεραρχία "Μ" δυνάμεως 8.500 ανδρών ενισχυμένη με άρματα και πυροβολικό που κι'αυτά αφίχθησαν μέσα σε κιβώτια.
Εν τω μεταξύ επέρχεται διαφοροποίηση στόχων μεταξύ Αθήνας και Λευκωσίας.Η Αθήνα υποστηρίζει την πλήρη ανεξαρτησία της Κύπρου και την αυτοδιάθεση της,ενώ ο Μακάριος ζητά την συνδρομή του ΟΗΕ για αναθεώρηση του Συντάγματος.Τότε ελέχθει και η ιστορική φράση του Πρωθυπουγού Γ.Παπανδρέου προς τον Μακάριο:"Άλλα συμφωνήσαμε στην Αθήνα και άλλα πράττετε στην Κύπρο"!!
ΠΕΡΙΟΔΟΣ 1965-1967
Η Ελληνική Κυβέρνηση κατανόησε στη διάρκεια της κρίσης αυτής ότι η εξεύρεση λύσης δεν περιορίζεται μόνο στην επίτευξη συμφωνίας με την Τουρκία,αλλά και την επιβολή της στην Κύπρο.Ο διαμεσολαβητής του ΟΗΕ για το Κυπριακό,ο Άτσεσον προτείνει την ένωση με την Ελλάδα ,έναντι παραχώρησης "επί ενοικίω" στην τουρκία μικρής εκτάσεως στην χερσόνησο της Καρπασίας(η μύτη της Κύπρου).
Η Λευκωσία ήταν αντίθετη με αυτή την λύση γιατί την θεωρούσε ως "διχοτόμηση".Μάλλον όμως έπαιρνε οδηγίες από... άλλα κέντρα,ιδίως τους Βρετανούς οι οποίοι δεν ήθελαν κατ'ουδένα τρόπο την "ένωση".Αυτό δημιούργησε υποψίες στην κυβέρνηση Γ.Παπανδρέου και ενισχύεται η άποψη
ΜΑΚΑΡΙΟΣ-Γ.ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ |
Την άνοιξη του 1965 η Ελληνική Κυβέρνηση αλλάζει πολιτική και στρέφεται σε μυστικό διάλογο με την Τουρκία με βάση το σχέδιο "Ατσεσον",αγνοώντας τον Μακάριο και φέρνωντας τον προ τετελεσμένων γεγονότων.ο Μακάριος όμως το μαθαίνει και αντιδρά και προετοιμάζει μυστικά την έναρξη ενδοκυπριακών συνομιλιών,με σκοπό την προσέγγιση των Τ/Κ στο πλαίσιο μιας ανεξάρτητης Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η ΑΦΙΞΗ ΤΗΣ ΕΛΔΥΚ |
Τον Μάϊο του 1966 κυβέρνηση της Αθήνας επαναλαμβάνει τον ελληνοτουρκικό διάλογο με μόνη διακηρυγμένη θέση την "Ενωση"!Η Τουρκία είχε αποδεχθεί πως με την παρουσία της Ελληνικής Μεραρχίας στην Κύπρο,η ένωση είχε de facto επιτευχθεί και φαινόταν διατιθεμένη να την δεχθεί σε περίπτωση εξασφάλισης στοιχειωδών ανταλλαγμάτων ,προς διάσωση του γοήτρου της.
Το δικτατορικό καθεστώς που προέκυψε την 21 Απριλίου 1967 ακολουθεί την ίδια πολιτική,δηλαδή τον ελληνοτουρκικό διάλογο για την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα.Αιφνιδιαστικά όμως η Τουρκία αλλάζει στάση στην διάρκεια της ελληνοτουρκικής συνάντησης στην πόλη Κεσσάνη της Α.Θράκης στις 7 Σεπτεμβρίου 1967 και αρνείται κάθε συζήτηση περί "Ενωσης" και έτσι η συνάντησε καταλήγει σε αποτυχία.
Τι είδους ενέργειες έγιναν στα παρασκήνια και από ποιούς είναι,επισήμως ,άγνωστο.Το οριστικό ναυάγιο του ελληνοτουρκικού διαλόγου ,ισχυροποίησε τον Μακάριο.Αργότερα έγινε γνωστό ότι η αλλαγή στάσης της Τουρκίας,οφείλετο σε πιέσεις ου ασκήθηκαν από την τότε Σοβιετική΄Ένωση προς την Τουρκία,έπειτα από υποκίνηση του Μακάριου,ο οποίος επεδίωξε παρέμβαση της Μόσχας προς εξυπηρέτηση προφανώς δικών του σχεδίων και ..κάποιων άλλων,μάλλον των Βρετανών και των ΗΠΑ !
Για να προκύψει η "Ενωση"έπρεπε να σβήσει η Κυπριακή Δημοκρατία,αλλά ο Μακάριος έκρινε ότι τα συμφέροντα του κυπριακού ελληνισμου (και γιατί όχι και τα δικά του)υπηρετούσαν καλύτερα με την επιβίωση της ασθενούς αυτής Δημοκρατίας,με θυσίες όμως του γενικότερου ελληνισμού.Αλλά και οι Βρετανοί,αλλά ιδιαίτερα οι ΗΠΑ δεν επιθυμούσαν πλέον μετά την αποτυχία του σχεδίου "Ατσεσον" και τις άλλες προσπάθειες της Ελληνικής κυβέρνησης,την ελληνική στρατιωτική παρουσία στην Κύπρο,καθόσον απ'εδώ και πέρα ήταν εμπόδιο στα σχέδια τους για το Κυπριακό.Βέβαια την απόσυρση της Ελληνικής Μεραρχίας επιθυμούσαν περισσότερο οι Τούρκοι.
Η ευκαιρία για την απόσυρσή της δόθηκε στις αρχές Νοεμβρίου 1967 με τα σκηνοθετηθέντα
ΚΟΦΙΝΟΥ |
Προσπάθεια επιλύσεως του προβλήματος ανέλαβε η Ειρηνευτική Δύναμη του ΟΗΕ,αλλά χωρίς αποτέλεσμα.Έτσι εδόθει διαταγή στον στρατηγό Γρίβα να χρησιμοποιήσει την Εθνική Φρουρά,όπως και έγινε.Δύναμις της Εθνικής Φρουράς επιτέθει στους ένοπλους στασιαστές και έγινε και βομβαρδισμός πυροβολικού με αποτέλεσμα να υπάρξουν πολλά θύματα από τον άμαχο τουρκοκυπριακό πληθυσμό.
Η Τουρκία με την ενθάρυνση των ΗΠΑ,απείλησε ότι αν δεν φύγει αμέσως από το νησί η Ελληνική Μεραρχία θα επέμβουν στην Κύπρο και θα την βομβαρδίσουν με βόμβες ΝΑΠΑΛΜ,όπως επίσης θα κηρυξουν πόλεμο και στην Ελλάδα.Ετσι η Ελληνική δικτατορική κυβέρνηση αναγκάσθηκε να αποσύρει την Μεραρχία,με τις ευλογίες βέβαια και του Μακαρίου ο οποίος ουδόλως αντέδρασε,καθόσον ήταν εμπόδιο στα σχέδια του.Μέγα σφάλμα,μεγάλη προδοσία !!!
Η δύναμις της Μεραρχίας μαζί με την Εθνοφρουρά ανήρχετο σε 12.000 άνδρες,ικανή δύναμη να αποτρέψει κάθε τουρκική επέμβαση.Η αποχώρηση της Μεραρχίας έγινε τον Δεκέμβριο του 1967 κάτω από απαράδεκτες συνθήκες χλεύης και ταπείνωσης,τόσο από τουρκικής πλευράς ,όσο δυστυχώς και από ανεύθυνα στοιχεία της ελληνοκυπριακής πλευράς.Τουρκικά αεροσκάφη,κατά την επιβίβαση στα πλοία,πετούσαν χαμηλά πάνω από τα πλοία προκαλώντας τους επιβιβαζόμενους .Επίσης,κατευθυνόμενα ελληνοκυπριακά ανεύθυνα στοιχεία εχλεύαζαν τους αποχωρούντες άνδρες.Η επίλεκτη και υπερήφανη αυτή στρατιωτική δύναμη που είχε σταλεί από Ελληνική δημοκρατική κυβέρνηση για να την σώσει,επέστρεφε με την οδύνη και τη θλίψη των ανδρών της,χαραγμένες στα πρόσωπα όλων.
Η Εθνική φρουρά απέμεινε μόνη,αλλά εντελώς αποδυναμωμένη για να αποτελέσει το μόνο σοβαρό αποτρεπτικό παράγοντα της όποιας τουρκικής επέμβασης.
ΠΕΡΙΟΔΟΣ 1968-1974
Τον Σεπτέμβριο του 1969 μετατίθεμαι στην Κύπρο,στην ΕΛΔΥΚ στην οποία παρέμεινα ακριβώς δύο χρόνια με τον βαθμό του Υπολοχαγού.Η ΕΛΔΥΚ ήταν η πλέον αξιόμαχη ελληνική μονάδα,με πλήρη σύνθεση προσωπικού (950 αξκοί και οπλίτες) και με τον πλήρη οπλισμό που προέβλεπε η συνθήκη Ζυρίχης -Λονδίνου,ο οποίος ,οπλισμός,ήταν ελαφρύς,με ελάχιστα βαρέα όπλα,όπως έξι όλμους των
ΕΛΔΥΚ |
Αλλες αξιόμαχες Μονάδες τις Εθνικής Φρουράς ήταν οι τρείς Μοίρες Καταδρομών.Από πλευράς αρμάτων υπήρχε μία Επιλαρχία(τάγμα)με 35 μεταχειρισμένα ελαφρά Ρωσικά άρματα του Β'ΠΠ τύπου Μ-34 με τρομερές ελλειψεις ανταλλακτικών,καθώς και μία Επιλαρχία Αναγνωρίσεως με τροχοφόρα τεθωρακισμένα οχήματα τύπου Μάρμον Χάριγκτον του Β'ΠΠ μη υποστηριζόμενα από ανταλλακτικά.Υπήρχε επίσης ένα ...δήθεν Μηχανοκίνητο Τάγμα Πεζικού με τροχοφόρα ρωσικά τεθωρακισμένα οχήματα BTR-152 του Β'ΠΠ με πληθώρα προβλημάτων.Υπήρχαν και ορισμένες Μοίρες Πυροβολικού με ρωσικά και βρετανικά πυροβόλα του Β'ΠΠ,οι οποίες όμως ,παρά τα προβλήματα τους,διέπρεψαν κατά την τουρκική εισβολή του 1974.
ΡΩΣΙΚΟ ΑΡΜΑ Τ-34 |
Σε όλο αυτό το διάστημα μέχρι και την εισβολή του 1974 ο Μακάριος τίποτα δεν έπραξε για την ενίσχυση της Εθνικής Φρουράς,ενώ έπραξε πολλά για να συγκροτήσει και εξοπλίσει με σύγχρονο οπλισμό το Επικουρικό Σώμα της Αστυνομίας,τα μέλη του οποίου ήταν όλοι "μακαριακοί",για την δική του ασφάλεια!
Για την ασφάλεια όμως της νήσου από εξωτερικούς κινδύνους δεν φαινόταν να νοιάζεται και να ανησυχεί.Χαρακτηριστικό παράδειγμα γι'αυτό,το οποίο έζησα,είναι ότι ο τότε Ελλαδίτης αντιστράτηγος διοικητής της Εθνικής Φρουράς(δεν θυμάμαι το όνομα του),υπέβαλε αίτημα στον
Τ/Θ ΜΑΡΜΟΝ ΧΑΡΙΓΚΤΟΝ |
Ο ελληνικός παράγοντας,ο οποίος επηρέαζε τις εξελίξεις στην Κύπρο,παρουσιαζόταν πολύ εξασθενημένος σε περίπτωση τουρκικής επέμβασης στο νησί.Η διεθνής απομόνωση της Ελλάδος,λόγω του κρατούντος δικτατορικού καθεστώτος,η εσωτερική αστάθεια,η σύγχυση και η παντελής άγνοια των ιθυνόντων για τα τεκταινόμενα στον διεθνή χώρο,αλλά και στον περίγυρο του,καθώς και το πάθος του εναντίον του Μακαρίου,συνέθεταν ένα σκηνικό αδυναμίας αντιμετώπισης του Κυπριακού.
ΚΛΗΡΙΔΗΣ ΚΑΙ ΝΤΕΚΤΑΣ |
Το 1968 ο Μακάριος διακηρύσσει επισήμως και διαχωρίζει το "εφικτό" από το "ευκταίο",που σήμαινε ότι εγκαταλείπεται η ιδέα της "ένωσης" της Κύπρου με την Ελλάδα.Ο Μακάριος επένδυσε πολλά σε αυτή τη διακήρυξη,γιατί στις εκλογές που προκήρυξε στη συνέχεια,έλαβε το συντριπτικό ποσοστό του 94,5%.Όλο αυτό το διάστημα το μεγαλύτερο ποσοστο των ελληνοκυπρίων ζούσε σε ένα κύμα,ας το ονομάσω "ευδαιμονίας",που γι'αυτό ευθύνονταν οι Κύπριοι πολιτικοί και οι παρατρεχάμενοι τους και δεν μπορούσε να αντιληφθεί τον κίνδυνο που πλησίαζε.Είχα κάνει αρκετούς Κύπριους φίλους κατά την παραμονή μου(1969-1971) στην Λευκωσία,οι οποίοι στην κυριολεξία"ζούσαν στον κόσμο τους" και δεν μπορούσαν να παραδεχθούν ότι η Κύπρος κινδυνεύει!
Την περίοδο αυτή,από το 1968 άρχισαν και οι ενδοκυπριακές συνομιλίες που διήρκεσαν μέχρι της
H AΠΟΠΕΙΡΑ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑΣ |
Το πρωί της 8 Μαρτίου του 1972 γίνεται απόπειρα δολοφονίας του Μακαρίου,από ομάδα ενόπλων αντιμακαριακών,οι οποίοι πυροβόλησαν το ελικόπτερο που επέβαινε κατά την στιγμή της απογείωσης του απο το αρχιεπισκοπικό μέγαρο,προκειμένου να τον μεταφέρει στην Μονή Μαχαιρά όπου θα γινόταν η ετήσια τελετή της θυσίας του ήρωα αγωνιστή της ΕΟΚΑ Γρηγόρη Αυξεντίου.Χάρις στην αυτοθυσία του πιλότου Ελλαδίτη Ταγματάρχου Ζαχαρία Παπαδογιάννη,οποίος υπέστει βαρέα τραυματα στην κοιλιά από τις σφαίρες,ο Μακάριος διεσώθει.Ημουν μάρτης της σκηνής καθόσον διέμενα σε πολυκατοικία κοντά στο αρχιεπισκοπικό μέγαρο,στην οποία διέμενε και ο συνάδελφος πιλότος του ελικοπτέρου.
Μετά την επιτυχή απόπειρα κατά της ζωής του Προέδρου Μακαρίου,τα γεγονότα εξελίσσονται με
ΛΙΓΟ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΣΩΣΗ |
Το δικτατορικό καθεστώς της Αθήνας στην καταφανή νίκη του Μακαρίου στις εκλογές,αντιδρά με την ενθάρρυνση δημιουργίας "Εθνικού Μετώπου"στην Κύπρο.Στις αρχές του 1972 έρχεται κρυφά στην Κύπρο ο Στρατηγός Γεώργιος Γρίβας,για να οργανώσει αγώνα ανατροπής του Μακαρίου με την ίδρυση της ΕΟΚΑ/Β'απ'αυτόν.Τα μέλη της ΕΟΚΑ/Β΄ήταν από τους πρωταγωνιστές του αγώνα για την ανεξαρτησία της Κύπρου και δεδηλωμένοι Κύπριοι αγωνιστές υπέρ της "Ένωσης".
Η ενέργειες της ΕΟΚΑ/Β' δεν είχαν απήχηση στον κυπριακό λαό,του χαλόυσαν την ησυχία,και αντί να αποσταθεροποιήσουν το καθεστώς του Μακάριου,το ενίσχυσαν.Η στάση της κυπριακής κυβέρνησης σκλήρυνε με την Ελλάδα και κατηγόρησε τους Ελλαδίτες αξιωματικούς της Εθνικής Φρουράς ότι υποθάλπτουν και ενισχύουν την ΕΟΚΑ/Β΄.Έτσι ο Μακάριος ίδρυσε για την αντιμετώπιση της το Επικουρικό Σώμα της Αστυνομίας στις 30 Μαρτίου 1973,καθώς και πληθώρα παρακρατικών ενόπλων ομάδων,με σύγχρονο οπλισμό τσεχοσλοβακικής πρέλευσις,σε αντιρρόπηση της ΕΟΚΑ /Β΄,η οποία σημειωτέον είχε προβεί σε καταδρομικές επιχειρήσεις ιδίως σε αποθήκες οπλισμού και πυρομαχικών της Εθνικής Φρουράς,σε σταθμούς της Αστυνομίας και σε απαγωγές αντιφρονούντων..
Κατά την γνώμη μου ο Μακάριος ήξερε πολύ καλά τι θα συμβεί όπως θα διαβάσεται στο επόμενο κεφάλαιο του άρθρου και προετοίμαζε το έδαφος της ΠΡΟΔΟΣΙΑΣ !!! Ειλικρινά λυπάμαι που το λέω αυτό,αλλά έτσι είναι !!!
ΤΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΤΗΣ ΡΩΜΗΣ
Απο τις 19 έως τις 23 Νοεμβρίου του 1973 στο Palazzo Cardelli της Ρώμης όπου στεγάζεται το Κέντρο Μεσογειακών Σπουδών (του Οργανισμού American Universities Field Staff που ιδρύθηκε το 1951) έγινε ενα σεμινάριο, με αντικείμενο "Διερεύνηση των προοπτικών γιά την επίλυση του Κυπριακού προβλήματος",τα πρακτικά και τις ηχογραφήσεις του οποίου με πολύ κόπο είδαν το φως της δημοσιότητας, στο οποίο μετείχαν οι:
- Βλάντιμιρ Βελέμπιτ, Γιουγκοσλαύος διπλωμάτης ως Πρόεδρος
- Ελάι Κεντούρι, Ιρακινός Καθηγητής διαμένων στο Λονδίνο, ως πρακτικογράφος
- Γλαύκος Κληρίδης, Πρόεδρος της Κυπριακή Βουλής των Αντιπροσώπων(απεσταλμένος του Μακαρίου)
- Ραουφ Ντεκτάς, εκπρόσωπος της Τουρκοκυπριακής Κοινότητας
(Οι δύο προαναφερθέντες ήταν ουσία τα τιμώμενα πρόσωπα του Συνεδρίου)
- Σαιρους Βανς, πρώην Υφυπουργός Άμυνας των ΗΠΑ και μετέπειτα Υπουργός των Εξωτερικών με άμεση εμπλοκή , ως διαπραγματευτής στην περίπτωση Κοφίνου του 1967
- Λούσιους Μπατλ, πρώην βοηθός Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ
- Φίλιπ Ταλπμποτ, πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Αθήνα
- Μαικλ Στιούαρτ, πρώην πρέσβυς τηςΜ.Βρετανίας στην Αθήνα
- Ευάγγελος Αβέρωφ, πρώην Υπουργός της Ελλάδας(απεσταλμένος του Κων.Καραμανλή,του γνωστού...εθνάρχου)
- Δημήτρης Μπίτσιος, πρώην διπλωμάτης και μετέπειτα Υπουργός Εξωτερικών (ομοίως απεσταλμένος του Κων.Καραμανλή)
- Δύο μέλη της τουρκικής πρεσβείας στη Ρώμη(εκπροσωπούντα τον πρωθ.της Τουρκιας Ετσεβίτ) στη θέση του Αιντιν Γιαλτσιν καθηγητού και πρώην Βουλευτού ,ο οποίος τελικά δεν ήρθε λόγων γεγονότων στην Τουρκία.
- Στάνλευ Κυριακίδης, καθηγητής στο Κολέγιο Γουιλιαμ Πετερσον του Νιού Τζέρσευ
- Δρ Πίτερ Λοΐζος, καθηγητής του London School of Economics
- Ρούντολφ Νότελ,της Επιτροπής Ευρωπαικών Κοινοτήτων και πρώην σύμβουλος Σχεδιασμού της Κυπριακής Δημοκρατίας
- Οι καθηγητές Γιόν Μπ. Μακλίν και Ντένισον Ι. Ρουσίνοφ του American University Field Staff(ο τελευταίος έχει γράψει πολλά φιλοτουρκικά άρθρα και βιβλία με τη βοήθεια του Οργανισμού)
- Λιοναρντ Β. Ντούμπ, καθηγητής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Γειλ
- Τζειμς Α. Μακχένρι και δρ Αλεξάνντερ Σίλι
Στο σεμινάριο αυτό ΣΧΕΔΙΑΣΘΗΚΕ ότι ακολούθησε τον Ιούλιο και Αύγουστο του 1974 στην Κύπρο!!!!
ΠΕΡΙΟΔΟΣ 1973-1974
Επρεπε όμως να βρεθεί κάποιος να δώσει την αφορμή...και βρέθηκε.Ο υπουργός εξωτερικών των ΗΠΑ,ο πολύ γνωστός μας μέχρι σήμερα Henry Kissinger φρόντισε να ανατραπεί το καθεστώς Παπαδόπουλου που ήδη είχε αναθέσει την κυβέρνηση σε παλιά πολιτικά πρόσωπα με πρωθυπουργό τον Σπύρο Μαρκεζίνη.
Ας κάνω μία παρένθεση εδώ.Εκτός των προαναφερθέντων,οι ΗΠΑ επιθυμούσαν επίσης να απομακρύνουν το καθεστώς του Γεωργίου Παπαδοπούλου καθόσον αυτός είχε πέσει σε δυσμένεια για δύο λόγους.Ο πρώτος ήταν ότι δεν επέτρεψε στους Αμερικανούς να χρησιμοποιήσουν την αεροναυτική βάση της Σούδας της Κρήτης τον Οκτώβριο του 1973 για να ενισχύσουν το Ισραήλ το οποίο την εποχή εκείνη ήταν σε πολεμικές επιχειρήσεις με την Αίγυπτο και Συρία (πόλεμος του Γιομ Κιπούρ,όπως ονομάσθηκε).
Ο δεύτερος λόγος ήταν ότι την εποχή εκείνη,το 1973,είχαν βρεθεί τα πετρέλαια της Θάσου και ο Παπαδόπουλος ήθελε να τα βγάλει και να τα πωλεί με ρήτρα της Ελληνικής Δραχμής και όχι του δολλαρίου των ΗΠΑ με το οποίο διαμορφώνετο και πωλείτο διεθνώς η τιμή του πετρελαίου !!!
(Κλείνει η παρένθεση)
Ο κατάλληλος άνθρωπος που του ανετέθει αυτό ήταν ο διοικητής της Στρατιωτικής Αστυνομίας (ΕΣΑ) Ταξίαρχος Δημήτριος Ιωαννίδης ο οποίος στις 25 Νοεμβρίου 1973 εκτέλεσε το νέο πραξικόπημα και τοποθέτησε πρόεδρο της δημοκρατίας τον στρατηγό Φαίδων Γκιζίκη και πρωθυπουργό τον καθηγητή νομικής Αδαμάντιο Ανδρουτσόπουλο.
Ο Ιωαννίδης ήταν ένας δικτατορίσκος της.."πλάκας" και πολύ ευκολόπιστος.Ο Κίσιγκερ λοιπόν τον έβαλε να κάνει το πραξικόπημα για την ανατροπή του Μακαρίου,τάζοντας του την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα !! Αυτό το γνωρίζω πολύ καλά από πολύ άκρως απόρρητη πηγή!!
Η κρίση στις σχέσεις Αθηνών-Λευκωσίας εντάθηκε μετά την ανατροπή της κυβερνήσεως Μαρκεζίνη από τον Ταξίαρχο Ιωαννίδη.Ιδίως δε, μετά τον θάνατο του Στρατηγού Γρίβα στις 27 Ιανουαρίου 1974 στην Κύπρο,γίνεται ακόμη πιό σκληρή καθόσον το νέο καθεστώς της Ελλάδος ελέγχει πλήρως την ΕΟΚΑ/Β΄και έτσι ο Μακάριος διακόπτει κάθε επαφή με την νέα Ελληνική "Κυβέρνηση".
Στο αποκορύφωμα αυτής της κρίσεως Ο Μακάριος με επιστολή στις 2 Ιουλίου 1974 προς τον πρόεδρο της Ελληνικής "Δημοκρατίας" Στρατηγό Φαίδωνα Γκιζίκη,ζητά να αποχωρήσουν από την Κύπρο οι Ελλαδίτες αξιωματικοί της Εθνικής Φρουράς και ταυτόχρονα αποφασίζει την μείωση της δυνάμεως της !!
Στην Ελλάδα οι τέσσερεις Αρχηγοί των Γενικών Επιτελείων των Ενόπλων Δυνάμεων και άλλοι 3-4 ανώτατοι αξιωματικοί,δεν ανέχοντο να παίρνουν εντολές απο τον δικτάτορα Ταξίαρχο.Αυτό το εκμεταλεύτηκαν οι παλαιοί πολιτικοί και ιδίως ο Κων.Καραμανλής που ευρίσκετο αυτοεξόριστος στο Παρίσι,οι οποίοι τους πλησίασαν και με αντάλαγμα της μή διώξεως για την συμμετοχή τους στην δικτατορία,τους ανέθεσαν να συνδράμουν στο πραξικόπημα κατά του Μακαρίου και στην συνέχεια να μην επέμβουν,όπως έπρεπε, στα γεγονότα ,ώστε αφ'ενός μεν να εφαρμοσθούν οι αποφάσεις του "Σεμιναρίου της Ρώμης" και αφ'ετέρου να παραμερίσουν τον Ιωαννίδη και να φροντίσουν για την επιστροφή των παλαιών πολιτικών στην Ελληνική Κυβέρνηση.
Καταλαβαίνετε λοιπόν γιατί δεν άνοιξε ποτέ μέχρι σήμερα ο περίφημος "Φάκελλος της Κύπρου" στην Ελλάδα και στην Κύπρο !!!! Γι'αυτό κανείς δεν πήγε φυλακή για το πραξικόπημα της Κύπρου !!
Το πρωί,08:00 η ώρα της 15 Ιουλίου 1974 εκδηλώθηκε το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου από την
ΤΟ ΠΡΟΕΔΡΙΚΟ ΜΕΓΑΡΟ ΚΑΜΕΝΟ |
Εδώ έχω προσωπικούς ενδοιασμούς:
Είναι γνωστόν ότι ο Μακάριος γνώριζε τι προετοιμάζεται εναντίον του.Η Υπηρεσία Πληροφοριών της Κύπρου ήταν πολύ καλά οργανωμένη.Αυτό προκύπτει επίσης από τα μέτρα ασφαλείας που είχε λάβει και από το κείμενο της ομιλίας του στον ΟΗΕ μετά λίγες ημέρες.
Επίσης λίγες μέρες πριν το πραξικόπημα μιλώντας στο κυπριακό ραδιόφωνο είπε:"..τι προετοιμάζουν οι άθλιοι,τη διχοτόμηση της Κύπρου.."
Πως λοιπόν έμεινε στο προεδρικό μέγαρο; Μήπως υπήρχε "σωσίας"; Μήπως από την προηγουμένη είχε μεταφερθεί στη Πάφο που είχε πολλούς υποστηρικτές; Μάλιστα από εκεί τοπικό ραδιοφωνικό σταθμό ενημέρωσε με ομιλία του τους Κύπριους ότι είναι ζωντανός.Δεν ξέρω αν ποτέ αποκαλυφθεί η πραγματικότητα !!
Το πραξικόπημα κρίθηκε την πρώτη ημέρα στη Λευκωσία γιατί οι πραξικοπηματίες κατέλαβαν τις κύριες δυνάμεις του Επικουρικού Σώματος της Προεδρικής Φρουράς και της Αστυνομίας.Στις περιοχές Λεμεσού και Πάφου οι πιστές στον Μακάριο δυνάμεις πρόβαλλαν ισχυρή αντίσταση και σε πολλές περιπτώσεις διεξήχθησαν μάχες επί διήμερο,μετά μάλιστα την ανακοίνωση από τοπικό ραδιοφωνικό σταθμό του διαγγέλματος του Μακαρίου,ο οποίος συνιστούσε "αντίστασιν μέχρι τέλους".
Ο απολογισμός του πραξικοπήματος ήταν ιδιαίτερα θλιβερός.Πάθη και μίση ετών βρήκαν διέξοδο να
ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟ Ν ΟΗΕ |
Ο Μακάριος ομιλεί στις 19 Ιουλίου 1974 στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και μεταξύ των άλλων αναφέρει:"Καλώ το Συμβούλιο Ασφαλείας να χρησιμοποιήσει όλους τους τρόπους και τα εις διάθεσίν του μέσα,ώστε η συνταγματική τάξις εν Κύπρω και τα δημοκρατικά δικαιώματα του λαού της κύπρου να αποκατασταθούν άνευ καθυστερήσεως."
Η συνταγματική τάξις την οποία επικαλείτο ο Μακάριος,βάσει των συμφωνιών Ζυρίχης-Λονδίνου μπορούσε μόνον να επιβληθεί από τας εγγυήτριες δυνάμεις που προέβλεπαν οι παραπάνω συμφωνίες.Αυτές ήταν η Ελλάδα,η Τουρκία και η Μ.βρετανία.Αρα καλούσε τους Τούρκους και Βρετανούς να επέμβουν.
Σε ηχογραφημένη ομιλία σε κασσέτα,που έχω ακούσει,στις 19 Ιουλίου 1974 ομιλούν ο μετέπειτα αντιπρόεδρος και Υπουργός Εξωτερικών της κυβερνήσεως Καραμανλή και πρόεδρος της "Ενώσεως Κέντρου" Γεώργιος Μαύρος με τον πρωθυπουργό της Τουρκίας Μπουλέντ Ετσεβίτ,τον οποίον προτρέπει να επέμβει αμέσως στην Κύπρο για την αποκατάσταση της Συνταγματικής τάξης !!!Τα συμπεράσματα δικά σας !!
Οι πραξικοπιματίες τοποθετούν νέο πρόεδρο της Κύπρου τον δημοσιογράφο και πρώην στέλεχος της ΕΟΚΑ,Νικόλαο Σαμψών.Μετά τριήμερον όμως,όταν αφίχθει στην Ελλάδα ο Καραμανλής,αντικαθίσταται από τον πρόεδρο της Βουλής Γλαύκο Κληρίδη.
ΑΤΤΙΛΑΣ-1
Στις 18 Ιουλίου, τηλεγραφήματα που κατέφθασαν στην Αθήνα από τις ελληνικές πρεσβείες στο Λονδίνο και τη Βόννη, πιστοποίησαν τις τουρκικές προετοιμασίες.
Ομοίων εκτιμήσεων πληροφορίες διοχετεύθηκαν και από το κλιμάκιο των Ελλήνων αξιωματικών, οι οποίοι υπηρετούσαν στη Σμύρνη, στο εκεί Στρατηγείτου ΝΑΤΟ. Παρόλα αυτά, το ΑΕΔ (Αρχηγείο ΕΔ) ουδέν έπραξε, σε προληπτικό έστω επίπεδο.
Την νύκτα 19/20 Ιουλίου ανησυχούντες αξιωματικοί είχαν αυτοβούλως κατακλείσει το κτήριο του ΓΕΕΦ για να λάβουν πληροφορίες και διαταγές, όταν τα ξένα κανάλια και ιδιαίτερα η τηλεόραση του ΒΒC,βοούσαν ότι οι Τούρκοι απέπλευσαν από Μερσίνα με πορεία προς την Κύπρο.
Από το μεσονύχτιο 19/20 Ιουλίου η Ναυτική Διοίκηση της Κύπρου (ΝΔΚ) επεσήμανε με τα ραντάρ της ότι μεγάλος αριθμός τουρκικών πλοίων κατευθύνεται προς τα βόρεια παράλια της Κύπρου.Η ΝΔΚ κάθε μισή ώρα ενημέρωνε το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Φρουράς(ΓΕΕΦ)την πρόοδο του πλού
των τουρκικών πλοίων.Το ίδιο έκανε και ο διοικητής του 251 Τάγματος Πεζικού που ήταν στην Κυρήνεια,ο μετέπειτα ήρωας και αγνοούμενος μέχρι σήμερα Αντισυνταγματάρχης Παύλος Κουρούπης,που έβλεπαν τα φώτα των τουρκικών αντιτορπιλικών που πλησίαζαν.
Το ΓΕΕΦ με την σειρά του ανέφερε τηλεφωνικά στην Αθήνα στο Αρχηγείο Ενόπλων Δυνάμεων (ΑΕΔ και μετέπειτα ΓΕΕΘΑ).Το ΑΕΔ απαντούσε στις επανειλλημένες αναφορές του ΓΕΕΦ καθησυχαστικά λέγοντας"δεν δικαιολογείται ανησυχία,πρόκειται περί γυμνασίων".Αρχηγός του ΑΕΔ ήταν ο στρατηγός Μπονάνος και του Αρχηγείου Στρατού (ΑΣ μετέπειτα ΓΕΣ) ο αντιστράτηγος Γαλατσάνος.
Οι καθησυχαστικές διαβεβαιώσεις του ΑΕΔ έπαιξαν προφανώς καταλυτικό ρόλο στην αποφασιστικότητα του ΓΕΕΦ,το οποίο με βάση τα ισχύοντα έπρεπε να διατάξει την εφαρμογή του Σχεδίου Αμυναςτης νήσου,όταν από την 2α πρωινή ώρα έγινε σαφές ότι ο τουρκικός στόλος είχε κατεύθυνση προς τις κυπριακές ακτές.
Όμως ούτε διασπορά των μονάδων δε διατάχθηκε και έτσι το σύνολο των μονάδων στην περιοχή της Κυρήνειας όπως και στην Λευκωσία,βομβαρδίστηκαν τις πρωινές ώρες από την τουρκιή αεροπορία μέσα στα στρατόπεδα τους με σοβαρές απώλειες σε προσωπικό και υλικό.
Το ΓΕΕΦ από το απόγευμα της 19ης Ιουλίου είχε επιστρατεύσει ορισμένες ειδικότητες εφέδρων,με δική του πρωτοβουλία.Προσωρινός αρχηγός του ΓΕΕΦ ήταν από τις αρχές Ιουλίου ο Ταξίαρχος Μιχαήλ Γεωργίτσης,άνθρωπος του Ιωαννίδη,καθόσον ο αρχηγός Αντιστράτηγος Ντενίσης είχε κληθεί στην Αθήνα γιατί ήταν αντίθετος στην ενέργεια ανατροπής του Μακαρίου.
Η ΤΟΡΠΙΛΑΚΑΤΟΣ Τ-1 |
Με πρωτοβουλία του διοικητή της Ναυτικής Διοικήσεως Αντιπλοιάρχου Γεωργίου Παπαγιάννη δύο τορπιλάκατοι(Τ/Κ),οι Τ 1 και Τ 3,εξήλθαν από το λιμάνι της Κυρήνειας προς συνάντηση του
τουρκικού στόλου λίγα λεπτά μετά τις 05:00 το πρωί,αλλά στις 05:30 εντοπίσθηκαν από τουρκικά αεροσκάφη και επλήγησαν,την στιγμή που ετοιμαζόντουσαν να εκτοξεύσουν τις τορπίλες τους κατά του τουρκικού στόλου.Η Τ-3 εβυθίσθει μαζί με όλο το πλήρωμα (9 νεκροί και 1 διασωθής) και η Τ-1 βαρειά πληγωμένη προσάραξε στην ακτή .Αν είχαν εξέλθει λίγο νωρίτερα από το πρώτο φως της ημέρας,ο εντοπισμός τους θα ήταν αδύνατος από τα αεροσκάφη και θα είχαν πλήξει τον εχθρικό στόλο.
Ο ΗΡΩΑΣ ΠΛΩΤΑΡΧΗΣ ΤΣΟΜΑΚΗΣ |
Η τουρκική αμφίβια δύναμη μετά την καταβύθιση των δύο Τ/Κ κατευθύνθυκε δυτικά της Κυρήνειας και προσπαθούσε επί μιάμιση ώρα να βρεί τις καθορισμένες ακτές αποβάσεως !!!Αν είναι δυνατόν.Αυτό δείχνει τον ερασιτεχνισμό με τον οποίοσχεδιάστηκε από τους Τούρκους η εισβολή.
Η ΑΠΟΒΙΒΑΣΗ ΣΤΟ ΠΕΝΤΑΜΙΛΙ |
Εδώ θέλω να αναφέρω ότι οι αποβατικές δυνάμεις της Τουρκίας είχαν μεταφερθεί από το εσωτεικό της στα νότια παράλια της στην περιοχή του λιμένος της Μερσίνας,από τον μήνα Μάϊο 1974 !! Μία αποβατική επιχείρηση ,είναι πολύ λεπτή επιχείρηση,θέλει συντονισμό όλων των Κλάδων των ΕΔ,μεταφορά πολλών μέσων,υλικών,εφοδίων και είναι αδύνατον να σχεδιασθεί και να εκτελεσθεί μέσα σε πέντε ημέρες (15-20 Ιουλίου).Σας λέει κάτι αυτο; Ας θυμηθούμε πάλι το Σεμινάριο της Ρώμης!
Αν τα τρία ελληνοκυπριακά Τάγματα Πεζικού που ήταν στην Κυρήνεια,καθώς και δύο Μοίρες Πυροβολικού και δύο ανεξάρτητες Πυροβολαρχίες(σύνολο 32 πυροβόλα) είχαν λάβει διαταγή να εξέλθουν σε χώρο διασποράς και να είναι έτοιμες να εφαρμόσουν το σχέδιο αμύνης,θα είχαν καταβυθίσει την τουρκική αμβίβια δύναμη που επι μιάμιση ώρα παρήλαυνε έμπροσθεν των ακτών της Κυρήνειας για να βρει τις καθορισμένες ακτές αποβάσεως!! Αλλά το ένα απ'αυτά τα Τάγματα ήταν ήδη στην Πάφο κυνηγώντας Μακαριακούς.
Τελικά οι Τούρκοι στις 07:30, αποβίβασαν ένα Συγκρότημα Αποβατικού Τάγματος του 50 Συντάγματος Πεζικού ,τελείως ανενόχλητοι !!
Επιχειρήσεις της ΕΛΔΥΚ
--------------------------
Στις 06:00 δύο τουρκικά αεροσκάφη βομβάρδισαν το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ με βόμβες 500 λιβρών.Στις 08:00 δύο πάλι αεροσκαφη πολυβόλησαν το στρατόπεδο και έρριψαν ρουκέτες.Στην
ΒΟΜΒΑΡΔΙΣΜΟΣ ΣΤΡΑ/ΔΟΥ ΕΛΔΥΚ |
Από τον βομβαρδισμό του στρατοπέδου της ΕΛΔΥκ υπήρξαν νεκροί και τραυματίες,ιδίως από τους νεοαφιχθέντες εξ Ελλάδος νέους οπλίτες το απόγευμα της 19ης Ιουλίου.
Από τις πρώτες στιγμές της εισβολής η ΕΛΔΥΚ και το ΓΕΕΦ ειδοποιούσαν απεγνωσμένα για την εισβολή το ΑΕΔ στην Αθήνα και ελάμβαναν μόνο καθησυχαστικές απαντήσεις.Τελικά στις 08:30 συνήλθε στο ΑΕΔ το Ανώτατο Συμβούλιο Εθνικής Αμυνης με τους αρχηγούς των κλαδων ,το πρωθυπουργό και υπουργούς ,για να αποφασίσουν περί του πρακτέου.
Ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα Χένρι Τάσκα και ο υφυπουργός εξωτερικών των ΗΠΑ,Τζόζεφ Σίσκο, πηγαινοερχόντουσαν στο ΑΕΔ και επιτακτικά ζητούσαν δέσμευση της Ελλάδος να μην εμπλακή σε πολεμική σύρραξη και συνιστούσαν αυτοσυγκράτηση.
Τελικά την λύση στην Κύπρο την έδωσε με δική του πρωτοβουλία ένας επιτελής του ΓΕΕΦ ο αντισυνταγματάρχης Δημήτριος Λούκουτος.Έτσι αποδεσμέυτηκαν οι μονάδες και κυρήχθηκε επιστράτευση στην Κύπρο.
Από τις 08:00 άρχισαν οι τούρκοι να ρίχνουν αλεξιπτωτιστές στον μεγάλο τουρκοκυπριακό θύλακα
ΤΟΥΡΚΟΙ ΑΛΕΞ/ΣΤΕΣ |
Η ΕΛΔΥΚ κατόπιν διαταγής του ΓΕΕΦ εξετέλεσε στις 09:00 αναγνωριστική επίθεση με διλοχία και 5 άρματα Τ-34 κατά του χωριού Κιόνελι όπου ήταν και η έδρα της ΤΟΥΡΔΥΚ.Οι άνδρες διέσχισαν 3-4 χιλιόμετρα ακάλυπτου εδάφους προσβαλόμενοι συνεχώς από την τουρκική αεροπρία,υφιστάμενοι απώλειες.Οι άνδρες της παρά τις απώλειες που υφίσταντο πολέμησαν με τόλμη και αυτοθυσία και σταμάτησαν την επίθεση εμπρός από το χωριό Κιόνελι λόγω υπάρξεως αντιαρματικής τάφρου που δεν μπορούσαν να την περάσουν τα άρματα Τ-34 και λόγω φράγματος φωτιάς που έβαλαν οι τούρκοι σε θάμνους και σπαρτά πού λόγω του αέρα η φωτιά ερχόταν προς τους επιτιθέμενους.Ετσι αναγκάσθηκαν να γυρίσουν πίσω.
ΕΛΔΥΚ-Η ΠΡΩΪΝΗ ΕΠΙΘΕΣΗ |
Οι άνδρες της ΕΛΔΥΚ προχώρησαν και πέρα της τάφρου,αλλά δέχθηκαν καταιγιστικά πυρά πολυβόλων,οπότε η παραπέρα προώθηση τους χωρίς την υποστήριξη των αρμάτων κατέστη αδύνατη.Η επίθεση αυτή κράτησε πεντέμισι ώρες μέχρι τις 02:00 ,με πολύ βαρειές απώλειες,διότι τα τμήματα δέχθηκαν όλο το βάρος της αμυντικής προσπάθειας του εχθρού.
Σύμφωνα με τα σχέδια έπρεπε να γίνουν νυχτερινές επιθέσεις σ'αυτόν τον θύλακα από μονάδες της Εθνικής Φρουράς,από άλλες κατευθύνσεις.Οι ενέργειες όμως αυτών των μονάδων δεν είχαν επιτυχία,ορισμένες μάλιστα ούτε καν εκδηλώθηκαν και έτσι όλο το βάρος του εχθρού,ο οποίος υπερτερούσε,έπεσε επί της ΕΛΔΥΚ.Ετσι τα τμήματα της ΕΛΔΥΚ αναγκάσθηκαν να γυρίσουν πίσω πριν ξημερώσει,λόγω του ακάλυπτου εδάφους θα ήταν εύκολος στόχος στα τουρκικά αεροσκάφη.Οι απώλειες της επιθέσεως ήταν 8 νεκροί οπλίτες και 11 αγνοούμενοι,τραυματίες 5 αξιωματικοί και 12 οπλίτες.
Η γνώμη μου είναι ότι την νύχτα 20/21 η ΕΛΔΥΚ μαζί με άρματα έπρεπε να είχε μεταφερθεί στην περιοχή του προγεφυρώματος στην Κυρήνεια και να ενεργούσαν νυκτερινή επίθεση για την εξάλυψη του.Θα ήταν μιά εύκολη επιχείρηση καθόσον τουρκικά άρματα δεν είχαν αποβιβασθεί ακόμα και η τουρκική αεροπορία δεν είχε δυνατότητες νυκτερινών επιχειρήσεων.
Έτσι οι Τούρκοι, μετά το κρίσιμο πρώτο βράδυ, με δεδομένη την απραξία τωνΕλληνοκυπριακών
ΑΠΟΒΙΒΑΣΘΕΝΤΕΣ ΤΟΥΡΚΟΙ |
Στην συνέχεια η ΕΛΔΥΚ έλαβε αμυντική διάταξη στα πέριξ του στρατοπέδου της υψώματα για να εμποδίσει την κατάληψη της Λευκωσίας από την μοναδική όδευση απο την περιοχή Κυρήνειας -Μόρφου.Μόνον από εκεί μπορούσαν να εισέλθουν άρματα και λοιπά τεθωρακισμένα,διότι από την "πράσινη γραμμή" εντός της Λευκωσίας ήταν αδύνατον λόγω του κατοικιμένου εδάφους.Στις 22 και 23 Ιουλίου οι θέσεις της ΕΛΔΥΚ βομβαρδίζοντο συνεχώς με αεροπορία και πυροβολικό.
Στις 22 Ιουλίου και ώρα 20:00 οι Τούρκοι (ΤΟΥΡΔΥΚ και Τουρκοκύπριοι) εκδηλώνουν ισχυρή επίθεση κατά της ΕΛΔΥΚ,υποστηριζόμενη απο βαρέως όλμους των 4,2" και όλμους 81χιλ.Η νυχτερινή αυτή επίθεση διήρκεσε περίπου επτά ώρες,μέχρι την 03:30 της 23ης Ιουλίου.Οι Τούρκοι αποκρούστηκαν με επιτυχία χωρίς δικές μας απώλειες.Αυτοί εγκατέλειψαν στο πεδίο της μάχης άγνωστο αριθμό νεκρών ,αρκετό οπλισμό,υλικό επικοινωνιών και πολλά άλλα υλικα.
Επιχειρήσεις του Αρματαγωγού ΛΕΣΒΟΣ
---------------------------------------------------
Από το πρωί της 19ης Ιουλίου μέχρι τις απογευματινές ώρες της ίδιας ημέρας όλοκληρώθηκε η προγραμματισμένη εξαμηνιαία αντικατάσταση 400 οπλιτών της ΕΛΔΥΚ που είχαν υπηρετήσει επί 12μηνο στην ΕΔΥΚ και επίκειτο η απόλυση τους,με ισάριθμούς νεότερης κλάσεως.
Η όλη διαδικασία ήταν ιδιαίτερα κουραστικη και επίπονη (την είχα ζήσει όταν υπηρετούσα στην ΕΛΔΥΚ) διότι οι παλαιοί οπλίτες έπρεπε να παραδόσουν τον οπλισμό τους και να μεταφερθούν σταδιακά στο λιμάνι της Αμμοχώστου όπου θα επιβιβάζοντο στο Αρματαγωγό που θα έφερνε τους νέους.
Οι νέοι οπλίτες ήταν κατάκοποι από το εξαήμερο ταξίδι στο πέλαγος με το Αρματαγωγό,που πηγαίνει πολύ σιγά και με τον παραμικρό κυματισμό κλυδονίζεται λόγω μη υπάρξεως καρίνας.Στη συνέχεια μεταφέρθησαν σταδιακά με οχήματα στο στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ,όπου παρέλαβαν οπλισμό και εντάχθησαν σε Λόχους που έβλεπαν για πρώτη φορά.
Το Αρματαγωγό (Α/Γ) που τους είχε φέρει αυτή την φορά ήταν το "ΛΕΣΒΟΣ",πλοίο όπως και τα λοιπά αρματαγωγά μας την εποχή εκείνη,του Β'ΠΠ.Το Α/Γ απέπλευσε από την Αμμόχωστο τις βραδυνές
ΤΟ Α/Γ ΛΕΣΒΟΣ |
Στις 14:00 το Α/Γ ΛΕΣΒΟΣ κατέπλευσε στο λιμάνι της Πάφου και μετά δίωρο περατώθηκε η αποβίβαση των οπλιτών,οι οποίοι επιβιβάσθηκαν σε λεωφορεία και ύστερα από ολονύκτια πορεία στο όρος Τρόοδος έφθασαν την 06:00 της 21 Ιουλίου στη δυτική πλευρά του αεροδρομίου Λευκωσίας και από εκεί κατά ομάδες και με όσες προφυλάξεις,λόγω της αεροπορίας, προσέφεραν οι πτυχώσεις του αναπεπταμένου εδάφους, διολίσθησαν στο στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ. Υπόψη το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ απήχε περί τα 3χλμ από το Α/Δ.
Η επάνοδος του Α/Γ στην Κύπρο δε διαφέρει καθόλου από μία ενέργεια αυτοκτονίας,αφού η τουρκική αεροπορία είχε την απόλυτη και ανεμπόδιστη κυριαρχία στον αέρα και εκτελούσε συνεχείς βομβαρδισμούς σε πολλά μέρη της Κύπρου.
Πριν αποπλεύσει το Α/Γ από το λιμάνι της Πάφου,ζητήθηκε από τον τοπικό διοικητή των δυνάμεων της Εθνικής Φρουράς η υποστήριξη του Α/Γ στην επίθεση προς εκκαθάριση του τουρκοκυπριακού θύλακα "Μούταλος",του κάστρου της Πάφου,όπου αμύνονταν οι τουρκοκύπριοι.
Α/Γ ΛΕΣΒΟΣ-ΚΑΝΟΝΙΟΒΟΛΙΣΜΟΣ ΠΑΦΟΥ |
Το καταιγιστικό πυρ του ΛΕΣΒΟΣ έπαιξε αποφασιστικό ρόλο,με αποτέλεσμα οι αμυνόμενοι να υψώσουν λευκές σημαίες και να παραδοθούν με όλο τον οπλισμό τους,εκπληκτικό σε αριθμό και ποιότητα.Οι τουρκοκύπριοι ανέφεραν στην ηγεσία τους πριν παραδοθούν,ότι δέχονται επίθεση και εναγωνίως ζητούσαν βοήθεια διότι"Ελληνικά πολεμικά πλοία εκτελούν απόβαση στην Πάφο.Μας κτυπούν με πυροβόλα και σε λίγο θα παραδοθούμε αν δεν λάβουμε βοήθεια".
Από τα δημοσιεύματα του Τούρκου δημοσιογράφου Αλί Μπιράν που ήρθαν στο φως αργότερα,οι Τούρκοι πίστεψαν πως πραγματικά είχε φθάσει ο Ελληνικός Στόλος στην Κύπρο και έκανε αποβίβαση στρατευμάτων στην Πάφο.Αυτή η εσφαλμένη εκτίμηση του Τουρκικού Γενικού Επιτελείου το οδήγησε στην απόφαση να στείλει τρία Αντιτορπιλικά από τις βόρειες ακτές της Κύπρου,στις ακτές της Πάφου,με αποστολή να βρούν τον ελληνικό στόλο και να τον βυθίσουν.Παράλληλα η τουρκική αεροπορία πήρε διαταγή να πετάξει πάνω από την περιοχή της Πάφου,να εντοπίσει τα ελληνικά πλοία και να τα βυθίσει.
ΠΡΟΣΒΟΛΗ ΤΟΥΡΚΙΚΟΥ ΣΤΟΛΟΥ |
Πρώτος έφθασε στην περιοχή την νύχτα 20/21 Ιουλίου ο στόλος των τριών Α/Τ ο οποίος ερέύνησε
την περιοχή και δεν βρήκε κανένα πλοίο.Επικολούθησαν κωμικοτραγικά γεγονότα από τουρκικά αναγνωριστικά που ανέφεραν ότι η Ελληνική νηοπομπή έδειχνε να αποτελείται από 11 εμπορικά πλοία συνοδευόμενα από 9 πολεμικά.Στις 13:30 τα τρία Αντιτορπιλικά, περιπολούσαν μεταξύ του ακρωτηρίου Δρέπανον και της Πάφου, ήτοι περίπου 5 μίλια βορείως και περίπου 10 μίλια δυτικά της Πάφου.
Η τουρκική αεροπορία διετάχθει να επιτεθεί στην προαναφερθείσα ..δήθεν ελληνική νηοπομπή με 48 αεροσκάφη τα οποία έφθασαν άνωθεν των τουρκικών Α/Τ στις 15:00 και ανέφεραν ότι τα ελληνικά πλοία είχα αναρτήσει τουρκικές σημαίες και τους επιτέθηκαν.
ΒΟΜΒΑΡΔΙΣΜΟΣ Α/Τ ΚΟΤΣΑΤΕΠΕ |
Ετσι αποδείχθηκε ότι η διακλαδική συνεργασία των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων ήταν όχι απλώς προβληματική ,αλλά παντελώς ανύπαρκτη.Φαντάζεσθε πόση σύγχυση και καταστροφή θα επέφερε τυχόν αιφνιδιαστική παρέμβαση ελληνικών μαχητικών αεροσκαφών ή και ταυτόχρονη δράση ελληνικών υποβρυχίων στην περιοχή απόβασης; Παραλίγο να γίνει αυτό,αλλά δεν έγινε λόγω ΠΡΟΔΟΣΙΑΣ !!! Θα το αναφέρω πιό κάτω.
Τιτανομαχία στην Κυρήνεια
---------------------------------
Στην περιοχή της Κυρήνειας έδρευε το 251 Τάγμα Πεζικού με διοικητή τον ήρωα αντισυνταγματάρχη Πάυλο Κουρούπη,που μόλις αντελήφθει την αποβίβαση των Τούρκων στην περιοχή Πενταμίλι δυτικά
της πόλεως και χωρίς να περιμένει διαταγές εξήλθε του στρατοπέδου στις 07:30 και προωθήθει στην περιοχή αποβιβάσεως.
Από τις 10:00 επιτίθεται στο μικρό προγεφύρωμα των 300 περίπου μέτρων που είχαν δημιουργήσει οι Τούρκοι..Επί τρείς ημέρες διεξάγεται τιτανομαχία στο προγεφύρωμα,χωρίς ο Κουρούπης να λαμβάνει ενισχύσεις. Το μεσημέρι της πρώτης ημέρας σκοτώθηκε ο Αρχηγός της αποβατικής δύναμης των Τούρκων Συνταγματάρχης Καραογλάνογλου, από αντιαρματικό βλήμα του 1ου Λόχου του 251 ΤΠ, μέσα σε παρακείμενη οικία όπου ήταν κρυμμένος.
Στις 22 Ιουλίου το 286 Μηχανοκίνητο Τάγμα με τα Τ/Θ οχήματα BTR-152 σπεύδει προς την Κυρήνεια για να ενισχύσει το 251 ΤΠ και να επιτεθεί κι'αυτό εναντίον του προγεφυρώματος.Στην διάβαση των Πανάγρων όμως βομβαρδίζεται από την τουρκική αεροπορία και υφίσται "πανωλεθρία".Μεταξύ των θυμάτων και ο διοικητής του αντισυνταγματάρχης Γ.Μπούτος που τραυματίζεται σοβαρά και αφήνει την τελευταία του πνοή μερικές μέρες αργότερα στο Νοσοκομείο.
Τελικά οι Τούρκοι αποβιβάζοντες και άλλες δυνάμεις και άρματα παρακάπτουν τις θέσεις του 251ΤΠ.Ο Κουρούπης διατάζει σύμπτηξη προν νότον για να μην κυκλωθεί το τάγμα του. Στην προσπάθειά του να έρθει σε επαφή με τον 3ο Λόχο του αλλά και να διαπιστώσει την κατάσταση που
Ο ΗΡΩΑΣ ΔΚΤΗΣ ΤΟΥ 251 ΤΠ |
Επιχειρήσεις στον Πενταδάχτυλο
--------------------------------------
Τρείς ελληνοκυπριακές Μοίρες Καταδρομών,31-32 και 33,εξόρμησαν την νύκτα 21/22 Ιουλίου εναντίον της διαβάσεως Αγύρτας-Μπογαζίου (στο όρος Πενταδάκτυλος στον Αγ.Ιλαρίωνα) μέσα από την οποία διέρχεται η οδός Λευκωσίας-Κυρήνειας και η οποία κατεχόταν από ισχυρές δυνάμεις της
ΠΕΝΤΑΔΑΧΤΥΛΟΣ-ΑΓ.ΙΛΑΡΙΩΝ |
Οι συγκρούσεις υπήρξαν σφοδρότατες και οι απώλειες μεγάλες και από τις δύο πλευρές.Οι Ελλαδίτες αξιωματικοί των Μοιρών και οι Ελληνοκύπριοι αξκοί και οπλίτες,πολέμησαν με απαράμιλλο θάρρος και γεναιότητα και έγραψαν σελίδες δόξας στην νεότερη ιστορία του έθνους.Πρωταγωνιστής ο διοικητής της 33 Μοίρας Καταδρομών Ταγματάρχης Γεώργιος Κατσάνης,απο το Σιδηρόκαστρο Σερρών,που έπεσε ηρωϊκά μαχόμενος,το πρωί της 21ης Ιουλίου.
Ο ΗΡΩΑΣ ΤΧΗΣ ΚΑΤΣΑΝΗΣ |
Οι επιχειρήσεις σημείωσαν περιορισμένη επιτυχία,αφ'ενός λόγω υπερτέρων αριθμητικά εχθρικών δυνάμεων και αφ'ετέρου λόγω μη υπάρξεως άλλων δυνάμεων πεζικού να διατηρήσουν το καταληφθέν έδαφος.Ανέλαβαν αυτή την αποστολή οι καταδρομείς,που από καθαρά δυνάμεις κρούσεως,μετετράπησαν σε δυνάμεις αμύνης,ρόλος τελείως ακατάλληλος για καταδρομείς.Σ'αυτόν τον αμυντικό αγώνα εφονεύθει ο Ταγματάρχης Κατσάνος προσπαθώντας να διατηρήσει το ύψωμα που κατέκτησε την νύχτα.
Λοιπές Επιχειρήσεις
------------------------
Από τα υπάρχοντα Ε/Κ Τάγματα,άλλα είχαν διαλυθεί έχοντας σοβαρότατες απώλειες από την Τουρκική αεροπορία,καθόσον εξήλθαν από τα ήδη βομβαρδισμένα στρατόπεδα τους με το φώς της ημέρας και άλλα είχαν μεταφερθεί από την ημέρα του πραξικοπήματος στην περιοχή της Πάφου,συγκρουώμενα με δυνάμεις των οπαδών του Μακάριου.
ΕΛΛΗΝΟΚΥΠΡΙΑΚΟ ΠΥΡΟΒΟΛΙΚΟ |
Επίσης ηρωϊκά επολέμησαν τα Τάγματα Πεζικού των Ε/Κ στην "Πράσινη Γραμμή " της Λευκωσίας,με πρωταγωνιστή το επιστρατευθέν 336 ΤΠ με διοικητή τον Ταγματάρχη και νυν απόστρατο στρατηγό,Δημήτριο Αλευρομάγειρο.
Ηρωϊκά πολέμησε και η αφιχθείσα το βράδυ 20/21 Ιουλίου (όπως θα δούμε εκτενώς πιό κάτω) Α'Μοίρα Αλεξιπτωτιστών από τα Χανιά και η οποία έσωσε το αεροδρόμιο Λευκωσίας τις επόμενες ημέρες μετά από ηρωϊκό αγώνα με υπέρτερες τουρκοκυπριακές δυνάμεις.
Ο ρόλος των Βρετανών κατά την εισβολή
----------------------------------------------
Στήριξη στους εισβολείς του Αττίλα το 1974 παρείχαν οι βρετανικές στρατιωτικές βάσεις στην Κύπρο, σύμφωνα με αποκαλυπτικό έγγραφο της εποχής. Τα παρακάτω είναι τα "εξακριβωμένα στοιχεία" που καταγράφει στην αναφορά του ο τότε αρχηγός της Εθνικής Φρουράς υποστράτηγος Ευθύμιος Καραγιάννης για την ανάμειξη των Βρετανών.
(Τα γράφω όπως τα αναφέρει)
ΤΟΥΡΚΙΚΑ F-100D |
-Τούρκοι πιλότοι και χτυπημένα A/Φ αντικαθίσταντο εκεί και τα αγγλικά σήματα αντικαθίσταντο εκεί δι' επικολλήσεως αυτοκολλήτου ταινίας με τουρκικά.
-Άνωθεν του τουρκοκυπριακού θύλακος της Λευκωσίας εθεάθη δις να υπερίπταται έν μέγα A/Φ μεταγωγικόν. Τούτο εφωτογραφήθη και εις την φωτογραφία εμφαίνονται τα αγγλικά σήματα.
-Εις βάσιν Ακρωτηρίου υπάρχει έν A/Φ με σήματα της E.Δ. (Ειρηνευτικής Δύναμης) και προσωπικόν τουρκικόν.
-Το βρετανικόν ελικοπτεροφόρον "Ερμής" κατά τας ημέρας 20-21 και 22/7/74 καθ' ην τουρκικά πλοία επεβίβαζαν τουρκικά στρατεύματα εις προγεφύρωμα Κυρηνείας ευρίσκετο συνεχώς κινούμενον εντός της περιμέτρου της διατάξεως του τουρκικού στόλου.Οι Βρετανοί πολλάκις ειδοποίησαν τας Δυνάμεις της E.Φ. (Εθνικής Φρουράς Κύπρου) ότι αν βληθή υπό των κατά του τουρκικού στόλου αποβάσεως πυρών, θα αντιδράσουν δυναμικώς. Την παρουσίαν του "Ερμή" εδικαιολόγουν ότι παραλαμβάνει Άγγλους υπηκόους. Εκτιμάται ότι τα τουρκικά ελικόπτερα εχρησιμοποίησαν το βρετανικόν ελικοπτεροφόρον δι' ανεφοδιασμόν ή και φόρτωσιν εφοδίων.
-H σύζυγος του Ελληνοκυπρίου Στίνου Αντωνιάδη, ονόματι Νάντια Αντωνιάδη, καταθέτει ότι ευρίσκετο εις Κυρήνειαν τας ημέρας 20, 21 και 22/8/74. Μέσω του φίλου της πρεσβευτή της
ΕΛΙΚΟΠΤΕΡΟΦΟΡΟ ΕΡΜΗΣ |
-H τελευταία τετράς A/Φ (αεροσκαφών) ήτις εβομβάρδισε μετά την 16.00 της 22-7-74 παρουσίασε τα εξής χαρακτηριστικά:
(1) Τα πληρώματα ήσαν πολύ ικανώτερα των προηγούμενων βομβαρδισμών.
(2) Δεν συνομίλουν μεταξύ των εν αντιθέσει με τα προηγούμενα.
Η εκκεχειρία
---------------
Η τουρκία δεχόμενη διεθνείς πιέσεις για την εισβολή αναγκάσθηκε σύμφωνα με την απόφαση 353 τουΣυμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ να δεχθεί κατάπαυση του πυρός απο τις 16:00 της 22ας Ιουλίου 1974 προφανώς γιατί δεσμευθηκε διπλωματικά.
ΠΡΟΓΕΦΥΡΩΜΑ ΚΥΡΗΝΕΙΑΣ |
Τα αποβιβασθέντα στρατεύματα και τα μέχρι τις 16:00 ώρας της 22 Ιουλίου αποτελέσματα,δεν ήταν αρκούντως ισχυρά και έπρεπε πάση θυσία να τα ισχυροποιήσει και να φέρει την Ελληνική πλευρά προ τετελεσμένων γεγονότων.
Αυτές τις τρείς ημέρες το μόνο που είχε καταφέρει να αποβιβάση ήταν ένα αποβατικό συγκρότημα του 50 συντάγματος με λιγοστά άρματα στην περιοχή της Κυρήνειας και είχε ενισχύσει με αεραποβάσεις τον θύλακα Κιόνελι-Αγύρτας.
Η εκκεχειρία παραβιάσθηκε αμέσως την ίδια ημέρα καθόσον,όπως προανέφερα, το ίδιο βράδυ της 22ας Ιουλίου η ΕΛΔΥΚ εδέχθει νυκτερινή επίθεση.Καθ'όλον το διάστημα της ..δήθεν εκκεχειρίας οι τούρκοι προέβαιναν συνεχώς σε επιθέσεις εναντίον των θέσεων της ΕΛΔΥΚ και άλλων Μονάδων της Εθνικής Φρουράς.Προώθησαν δε μεγάλες δυνάμεις πεζικού και τεθωρακισμένων στην περιοχή του χωρίου Γερόλακος 3 χλμ δυτικά του Στρατοπέδου της ΕΛΔΥΚ,με σκοπό,όπως απεδείχθει τις επόμενες ημέρες,να διανοίξουν την δίαβαση μεταξύ του στρατοπέδου της ΕΛΔΥΚ και του αμέσως νότια του στρατοπέδου υψώματος "Β"και να προωθηθούν προς την Λευκωσία.
Συνοψίζοντας τα γεγονότα από της περιόδου καταπαύσεως του πυρός μέχρι ενάρξεως του
ΤΟΥΡΚΙΚΑ ΑΡΜΑΤΑ ΜΑΧΗΣ |
-Δύο Μεραρχίες Πεζικόυ,την 28η και 39η ,που σταθμεύουν στην Κύπρο μέχρι σήμερα.
-Δύο Ταξιαρχίες Αλεξιπτωτιστών και Καταδρομέων.
-Ενα Σύνταγμα Πεζοναυτών
-Μεγάλο αριθμό Τ/θ οχημάτων μεταφοράς προσωπικού(ΤΟΜΠ) τύπου Μ-113
-160-180 Μέσα Άρματα Μάχης τύπου Μ-47 και Μ-48
-Περισσότερα από 100 Πυροβόλα των 105 και 155 χιλ.
Συνόλικα μαζί με τις Τουρκοκυπριακές Μονάδες περίπου 40.000 άνδρες.
Από Ελληνικής και Ελληνοκυπριακής πλευράς το δίαστημα αυτό δεν έγινε σχεδόν τίποτα.Μόνο αριθμός πυρομαχικών μεταφέρθηκε από την Ελλάδα στην Κύπρο με πέντε εμπορικά πλοία (Μότορσιπ).
Όσον αφορά τον "εθνάρχη" Κωνσταντίνο Καραμανλή είναι υπόλογος γιατί άφησε να παραβιάζεται η εκεχειρία από τους τούρκους καθώς επίσης γιατί ουσιαστικά αυτός είναι υπεύθυνος για την αποβίβαση από τους τούρκους 40.000 στρατιωτών μέσα σε 15 μέρες και έτσι να μπορέσουν με τον Αττίλα-2,το 4% του κυπριακού εδάφους που κατείχαν με την εκεχειρία,να το κάνουν 37%.
Το τέλος της δικτατορίας
--------------------------
Ο Αρχηγός του ΑΕΔ και οι Αρχηγοί των Κλάδων των ΕΔ, αποφάσισαν, το πρωί της 23ης Ιουλίου, την παράδοση της εξουσίας στους παλαιοκομματικούς πολιτικούς (ερήμην του Ιωαννίδη). Το μεσημέρι της ίδιας ημέρας, προσήλθαν σε σύσκεψη οι εκπρόσωποι του παλαιού πολιτικού κόσμου, πλην του Κωνσταντίνου Καραμανλή και του Ανδρέα Παπανδρέου, οι οποίοι ζούσαν έως τότε αυτοεξόριστοι
ΟΡΚΟΜΩΣΙΑ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ |
Οι εξελίξεις στο πολιτικό πεδίο σηματοδοτούσαν καθεστωτική αλλαγή και επάνοδο στη δημοκρατική νομιμότητα και κορυφώθηκαν στις 02.00 τη νύκτα όπου ο Κωνσταντίνος Καραμανλής προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο του Ελληνικού και δύο ώρες μετά ορκίστηκε πρόεδρος της νέας κυβέρνηση ενώπιον του Προέδρου της Δημοκρατίας Στραηγού Φ.Γκιζίκη.
Συνομιλίες στην Γενεύη
---------------------------
Οι συνομιλίες στην Γενεύη,για την διαμορφωθείσα στην Κύπρο κατάσταση, άρχισαν στις 25 Ιουλίου 1974 και έγιναν σε δύο φάσεις.Την Ελλάδα εκπροσώπησε ο Αντιπρόεδρος της Κυβερνήσεως και Υπουργός Εξωτερικών,Γεώργιος Μαυρος (πρόεδρος του κόμματος της Ενώσεως Κέντρου).Συμετείχαν και οι Υπουργοί Εξωτερικών Κύπρου,Τουρκίας,Μ.Βρετανίας.
ΒΟΜΒΑΡΔΙΣΜΟΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ |
Οι Τούρκοι γνώριζαν ότι αυτό δεν θα γίνει αποδεκτό από ελληνικής πλευράς , χρησιμοποίησαν τη Γενεύη για παρελκυστικές και δόλιες συζητήσεις ,μέχρις ότου ολοκληρωθεί η μεταφορά των απαιτουμένων δυνάμεων στην Κύπρο για να υλοποιήσουν τον Αττίλα-2.
Τελικά οι συνομιλίες ναυάγησαν στις 03:30 της 14ης Αυγούστου.
Πιστεύω ότι όλα αυτά έγιναν για τα "μάτια του κόσμου" αφού όλα ήταν συμφωνημένα από τον Νοέμβριο του 1973 στην Ρώμη.
Κατάσταση στην Κύπρο
----------------------------
Στις 6 Αυγούστου 1974 διοικητής της Εθνικής Φρουράς αναλαμβάνει ο Υποστράτηγος Ευθύμιος Καραγιάννης(άριστος αξιωματικός και μετέπειτα Αρχηγός ΓΕΣ) από τον πραξικοπιματία Ταξίαρχο Μιχαήλ Γεωργίτση.
Όταν παρέλαβε την Εθνική Φρουρά αυτή ευρίσκετο σε "απογοητευτική κατάσταση"απ'όλες τις πλευρές.Μέχρι και τον τελευταίο στρατιώτη είχε γίνει κοινή συνείδηση όλων η πικρή αλήθεια ότι
μόνοι τους θα αντιμετώπιζαν τον συντριπτικά ανώτερο αντίπαλο.Στην πραγματικότητα ο Κυπριακός ελληνισμός και η ΕΛΔΥΚ εγκαταλείφθηκαν στην τύχη τους.
Αυτό είχε οδυνηρές συνέπειες στο ηθικό του λαού και του στρατού στην Κύπρο,γιατί η μειωμένη μαχητική ικανότητα όλων σχεδόν των Μονάδων,ιδίως της Εθνικής Φρουράς,καταρρακώθηκε ακόμα περισσότερο από τη κατακόρυφη πτώση του ηθικού,τις λιποταξίες και την απειθαρχία.
Οι ελληνοκυπριακές μονάδες είχαν φθάσει στα όρια αποσυνθέσεως και παρουσιάστηκαν σοβαρά κρούσματα αυτοδιαλύσεως μονάδων,προσλαμβάνοντα μορφήν ανταρσίας !!!Γνώριζαν όλοι την συντριπτική υπεροχή του εχθρού και πως ο αγώνας θα ήταν άνισος και προδιαγεγραμμένος.
Η κατάσταση ήταν τραγική !!!
ΑΤΤΙΛΑΣ-2
Μία ώρα μετά το τέλος των συνομιλιών της Γενεύης,στις 04:30 της 14ης Αυγούστου , η τουρκική Πολεμική Αεροπορία άρχισε τις επιδρομές της στην Κύπρο, χρησιμοποιώντας μεταξύ άλλων και εμπριστικές βόμβες" Ναπάλμ" εναντίον μη στρατιωτικών στόχων, όπως ήταν σχολεία και νοσοκομεία.
Το Πολεμικό Συμβούλιο, που συνεδριάζει στις 06:00 τα χαράματα υπό την προεδρία του
ΒΟΜΒΑΡΔΙΣΜΟΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ |
Για τα υπερσύγχρονα όμως,για την εποχή, 14 αεροσκάφη ΦΑΝΤΟΜ η Κύπρος δεν ήταν καθόλου μακρια !!!!!!!!!!!!!!!
Στις 09:00 το πρωί,ξεκίνησε η εξόρμηση της 39ης Μεραρχίας Πεζικού από το Κιόνελι στα ανατολικά προς την Αμμόχωστο, επί δύο αξόνων, χωρίς ουσιαστικά καμία αντίσταση, αφού οι Ελληνοκύπριοι πέταγαν τα όπλα τους και φορούσαν πολιτικά για να μην συλληφθούν αιχμάλωτοι ένστολοι.
Μέχρι το βράδυ, η ελληνοκυπριακή αντίσταση έχε ουσιαστικά καταρρεύσει και τα οχυρά εγκαταλείπονται.Το απόγευμα της 14ης Αυγούστου, τα στρατεύματα του "Αττίλα" μπαίνουν στην
ΤΟΥΡΚΙΚΑ Τ/Θ |
Στην αντίθετη πλευρά του νησιού,την δυτική,η 28η Μεραρχία Πεζικού του τουρκικού στρατού προήλαυνε, συναντώντας επίσης μηδαμινή αντίσταση,προς τη Μόρφου. Η προέλαση εξελισσόταν με εξαιρετικά αργούς ρυθμούς,προκειμένου οι Ελληνοκύπριοι κάτοικοι των περιοχών αυτών να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και έτσι να "εκκαθαριστεί" η υπό κατάληψη περιοχή.Στις 16 του Αυγούστου ο "Αττίλας 2" ολοκληρώνεται με την κατάληψη της Μόρφου,ενώ η κυβέρνηση Κληρίδη μεταφέρεται πρόσκαιρα στη Λεμεσό, φοβούμενη ότι επίκειται κατάληψη της Λευκωσίας.
Στην περιοχή του στρατοπέδου της ΕΛΔΥΚ διεξάγεται τριήμερος "Τιτανομαχία" όπως θα δούμε αμέσως παρακάτω.
ΑΙΧΜΑΛΩΤΟΙ ΕΛΛΗΝΟΚΥΠΡΙΟΙ |
Τα τουρκικά στρατεύματα απ'όπου περνούσαν προέβαιναν σε θηριωδίες στον άμαχο πληθυσμό και
στους αιχμαλώτους.Ληστείες,βασανηστήρια,βιασμοί,εκτελέσεις,ανρών,γυναικών, παιδιών,ακόμα και
ΧΑΡΤΗΣ 13/8/1974 |
Ο παραπλεύρως Αμερικανικός χάρτης παρουσιάζει την Κύπρο διχοτομημένη στις 13/8/74, όπως ακριβώς συνέβει από την επομένη με την έναρξη της επιχείρησης "Αττίλας 2".Ευρέθει στο αρχείο του Κίσιγκερ.
ΤΕΛΙΚΗ ΔΙΧΟΤΟΜΗΣΗ |
Η μητέρα των Μαχών. Οι Θερμοπύλες της ΕΛΔΥΚ
-------------------------------------------------------------
Μία νέα σελίδα δόξας του Ελληνικού Στρατού στις"Θερμοπύλες της Λευκωσίας" !!!!!!!!!
Θα την περιγράψω με λεπτομέρειες,τιμώντας αυτούς τους ΗΡΩΕΣ,νεκρούς και ζωντανούς !! Τιμώντας ιδιαιτέρως τους δύο ήρωες συμμαθητές μου τον Λοχαγό Μηχανικού Σωτήρη Σταυριανάκο και τον Λοχαγό Πεζικού Βασίλη Σταμπουλή που έδωσαν την ζωή της για την Ελλάδα και την Κύπρο μας !!!
ΜΑΧΗ ΕΛΔΥΚ-ΔΙΑΤΑΞΗ |
Από τα ξημερώματα της 14ης Αυγούστου, το πυροβολικό και η αεροπορία των Τούρκων άρχισαν να βομβαρδίζουν μανιασμένα το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ. Ακολούθησαν όπλα καμπύλης τροχιάς, όλων
ΕΠΙΘΕΣΗ ΑΡΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΔΥΚ |
Να πως περιγράφει ο Στρατιώτης της 103 σειράς του Λόχου Διοικήσεως της ΕΛΔΥΚ, την επίθεση των Τούρκων, Αστέριος Κυριακόπουλος, από την Λάρισα:"Ξαφνικά μέσα σε αυτήν την κόλαση συνέβη αυτό που δεν θα ξεχάσω ποτέ στην ζωή μου. Διακόσιοι και πλέον Τούρκοι από λίγο πιο
αριστερά μας όπως βλέπαμε το μακελειό μπροστά μας άρχισαν να τρέχουν εναντίον μας σαν τρελοί! Δεν τους είχαμεδει αυτούς τους Τούρκους και αιφνιδιαστήκαμε τελείως….Βλέπαμε τους Τούρκους να έρχονται κατά πάνω μας. Γυρνάω δεξιά μου και βλέπω τον Βαρελτζή και τον Σιμίτα να τους πολεμάνε όρθιοι γυμνοί από την μέση και πάνω. Εν τω μεταξύ το τοπίο ήταν σκοτεινό γύρω –γύρω από τις εκρήξεις γι΄ αυτό και δεν πήραμε χαμπάρι ότι μας είχαν πλησιάσει τόσο πολύ οι Τούρκοι. Και ενώ όλοι οι άλλοι που ήμασταν μέσα στα ορύγματα αιφνιδιαστήκαμε αυτοί οι δύο συνέχιζαν το βιολί τους όρθιοι να ρίχνουν στο κοπάδι των Τούρκων και να ξαναγεμίζουν σαν να μην συνέβαινε τίποτα. Αψηφούσαν τελείως τον θάνατο….
Η οπισθοχώρηση των Τούρκων εξελίχθηκε σε άτακτη φυγή. Μια βολή άρματος έκοψε στην μέση τον Σιμίτα που πολεμούσε όρθιος με τον Βαρελτζή που την γλίτωσε. Αυτοί οι δύο άνδρες γύρισαν πίσω και τους διακόσιους Τούρκους που έκαναν έφοδο".
Την νύκτα 14/15 δεν έγινε νυκτερινή επίθεση παρά μόνο ρίψεις φωτιστικών βλημάτων και από τις δύο πλευρές.
Ξημέρωσε η 16η Αυγούστου και οι Τούρκοι άρχισαν να δείχνουν πολύ μεγάλη κινητικότητα.Στις 08:30 δεκάδες Τούρκικα αεροσκάφη άρχισαν ανενόχλητα να βομβαρδίζουν εκ νέου το στρατόπεδο της ΕΛ.ΔΥ.Κ..Έριχναν κάθε είδους βόμβες, ρουκέτες και βόμβες Ναπάλμ(εμπρηστικές). Ακολούθησε το πυροβολικό και οι όλμοι. Οι Τούρκοι άρχισαν να κινούνται από δύο κατευθύνσεις.
ΟΙ ΣΤΡΑΤ.ΤΗΣ ΕΛΔΥΚ ΣΤΗ ΜΑΧΗ |
Τα τμήματα από την κατεύθυνση του Κιόνελι σταμάτησαν την προέλασή τους. Υποστήριζαν τα τμήματα που προέλαυναν από την πλευρά του Γερόλακου. Την επίθεση θα δέχονταν ο 4ος Λόχος και ο Λόχος Διοικήσεως.
ΕΠΙΘΕΣΗ ΑΡΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΔΥΚ |
Ο Ανθυπασπιστής Παπαλάμπρου φώναζε και ακουόταν μέχρι το Κιόνελι!"Απάνω τους λιοντάρια μου"! Παπαλάμπρου και ο Ανθυπασπιστής Κέντρας αχώριστοι φίλοι πέρασαν μαζί στο πάνθεο των
Ελλήνων Ηρώων! Σήκωσαν όλο το βάρος της επίθεσης. Με τα ΠΑΟ των 90χιλ στα χέρια τους έβαλαν ακατάπαυστα εναντίων των Τουρκικών αρμάτων. Χτυπούσαν από απόσταση αναπνοής! Ο Κέντρας έπεσε βαριά τραυματισμένος. Πλάι του ο Παπαλάμπρου δεν τον άφησε! Συνέχισε μόνος του να μάχεται εναντίων των Τουρκικών αρμάτων. Χάθηκαν και τα δύο παλικάρια.
Τα Τούρκικα άρματα έφτασαν πλέον στο ύψωμα "Β" που υπερασπίζεται ο Λόχος Διοικήσεως. Κόλαση πυρός! Η κατάσταση ξεπερνάει κάθε περιγραφή! Τα Τούρκικα άρματα ανατινάζουν τους σύγχρονους Λεωνίδες σχεδόν εξ επαφής! Τούρκοι στρατιώτες εισέρχονται στο ύψωμα και ξεκινά
Η ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤ.ΕΛΔΥΚ |
Η χρήση ινδικής κάνναβης το πρωί της επίθεσης επιβλήθηκε στα επιτιθέμενα Τμήματα Πεζικού των Τούρκων. Εξέρχονται με τις λόγχες εφ όπλου οι Ελδυκάριοι και συγκρούονται με πάταγο με τους Τούρκους! Ανεβαίνουν πάνω στα άρματα! Προσπαθούν να τα καρφώσουν με τις λόγχες καθώς σώθηκαν τα πυρομαχικά τους!Τα άρματα λιώνουν ότι κινείται! Τούρκους και ΄Ελληνες μαζί! Τα αεροσκάφη επίσης χτυπούν την Ελληνοτουρκική πλέον μάζα αδιάκριτα!
Ο ΗΡΩΑΣ ΛΟΧΑΓΟΣ Σ.ΣΤΑΥΡΙΑΝΑΚΟΣ |
Το πρώτο κύμα των Τούρκων στρατιωτών σχεδόν εξολοθρεύτηκε ολοσχερώς!Δεύτερο κύμα ακολούθησε αμέσως να εισέρχεται σαν μεθυσμένο. Πέφτουν οι Τούρκοι από τα δικά τους πυρά και από τις λόγχες των Ελδυκάριων! Η διμοιρία Μηχανικού του Σταυριανάκου υφίσταται μαχόμενη τρομερές απώλειες! Οι διαταγές του Σταυριανάκου ισχύουν και μετά τον θάνατό του! "ΟΥΤΕ ΒΗΜΑ ΠΙΣΩ ΛΙΟΝΤΑΡΙΑ ΜΟΥ"!!! Για δύο ώρες Τούρκοι στρατιώτες, άρματα μάχης, τεθωρακισμένα μεταφοράς προσωπικού των Τούρκων και οι ήρωες του Λόχου Διοικήσεως ήταν μπερδεμένοι και μάχονταν λυσσαλέα! Οι Τούρκοι εκατονταπλάσιοι!
Εμπλέκεται και ο 4ος Λόχος της ΕΛΔΥΚ! Χάος! Η μόνη λέξη που μπορεί να προσεγγίσει την πραγματικότητα! Αστράφτουν οι λόγχες του 4ου! Ιαχές και πολεμικοί παιάνες! Τα άρματα περνάνε και τσαλαπατούν με τις ερπύστριές τους , τους ΄Ελληνες μαχητές! Το Πεζικό που ακολουθεί πέφτει πάνω στις Ελληνικές λόγχες! Ακολουθούν φοβερές μάχες σώμα με σώμα! ΄Ενας εναντίων δεκάδων! Αυτές ήταν οι αναλογίες!
ΣΗΜΕΡΙΝΟ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟ ΕΛΔΥΚ |
Ο διοικητής του λόχου διοικήσεως Ταγματάρχης Δελλής εκτιμώντας την δεινή κατάσταση και το επερχόμενο ολοκαύτωμα των στρατιωτών του διατάζει, συντεταγμένη απαγκίστρωση και έξοδο από
Ο ΔΚΤΗΣ ΤΟΥ ΥΨΩΜΑΤΟΣ" Β" ΥΠΟ/ΓΟΣεα Σ.ΔΕΛΛΗΣ |
Μέχρι της 18.00΄οι μάχες μαίνονταν μέσα στο στρατόπεδο της ΕΛ.ΔΥ.Κ. από τα απομεινάρια του 4ου και 2ου Λόχου. Ο Ταγματάρχης Δελλής έσωσε όσους μπόρεσε με μια ηρωική έξοδο ανάμεσα στα Τούρκικα άρματα και τις εκατοντάδες Τούρκους στρατιώτες!
Η ΕΛΔΥΚ οχυρώθηκε λίγο ποιο πίσω από το στρατόπεδό της. Οι Τούρκοι δεν τόλμησαν να τους επιτεθούν.΄Ηταν η τελευταία μάχη του πολέμου.
Κάποιοι Ελδυκάριοι άκουσαν τελευταία την φωνή του στρατιώτη Στέφανου Κουτρούλη να βρίζει και να κραυγάζει προς τους Τούρκους και το πολυβόλο του να κροταλίζει…μετά πλήθος ριπές,μετά σιωπή.Ηταν η τελευταία Ελληνική κραυγή,η τελευταία πολεμική ιαχή από χείλη Ελληνικά που σκέπασε σαν βροντή ολόκληρη την Κύπρο !!!
Ο ΗΡΩΑΣ ΛΟΧΑΓΟΣ Β.ΣΤΑΜΠΟΥΛΗΣ |
Κατά την εκκένωση του Στρατοπέδου της ΕΛΔΥΚ, μετά την διαταγή απαγκίστρωσης και ενώ αυτό καταλαμβάνονταν από τους υπεράριθμους και πάνοπλους Τούρκους την 16η Αυγούστου 1974 που διείσδυαν με άρματα και πεζικό από παντού,ο Λοχαγός Πεζικού Βασίλης Σταμπουλής(συμμαθητης μου) πέφτει νεκρός από ριπή πολυβόλου τουρκικού αεροσκάφους!!
Στην συνέχεια οι Τούρκοι δεν τόλμησαν να ενεργήσουν άλλη επίθεση κατά της ΕΛΔΥΚ που ήδη είχε πάρει θέσεις σε υψώματα νότια του στρατοπέδου της.Η Λευκωσία εσώθει !!!
Στις 18:00 ανακοινώθηκε ανακωχή και από τις δύο πλευρές.
Εδώ πρέπει να αναφέρω άλλη μία ηρωϊκή πράξη από Έλληνα στρατιώτη,τον Καταδρομέα-
Ο ΗΡΩΑΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ Ε. ΜΠΙΚΑΚΗΣ |
Εγιναν και άλλες πολλές ηρωϊκές πράξεις από Ελλαδίτες και Ελληνοκύπριους αξιωματικούς και στρατιώτες,αλλά θα χρειάζονταν πολλές σελίδες ακόμη !!!
Αυτοί ήταν οι ΄Ελληνες κι αυτούς οι Τούρκοι δεν τους νίκησαν ποτέ!
ΑΠΟΣΤΟΛΕΣ ΕΝΙΣΧΥΣΕΩΝ ΓΙΑ ΚΥΠΡΟ
Ελληνικά Υποβρύχια και αεροσκαφη ΦΑΝΤΟΜ που ποτέ δεν έφθασαν στην Κύπρο
--------------------------------------------------------------------------
Η Ελλάδα το 1974 διέθετε μεταξύ των άλλων,τέσσερα νεότευκτα Υποβρύχια Γερμανικής ναυπηγήσεως Τ-209,τα οποία ήταν τα πλέον σύγχρονα σε όλη την Μεσόγειο.Επίσης από τον Απρίλιο του 1974 η Ελληνική Αεροπορία είχε παραλάβει 14 αεροσκάφη τύπου F-4 ΦΑΝΤΟΜ που τον Ιούλιο του 1974 ήταν πλέον πλήρως επιχειρησιακά.Η Τουρκία δεν διέθετε τέτοια υποβρύχια και
ΥΠΟΒΡΥΧΙΟ ΓΛΑΥΚΟΣ |
Δύο από τα νεότευκτα μας υποβρύχια,το ΓΛΑΥΚΟΣ και το ΝΗΡΕΥΣ (υπάρχουν μέχρι σήμερα)το βράδυ της 21ης Ιουλίου ευρίσκοντο ΝΑ της Ρόδου και απήχαν μόλις 88 μίλλια από την περιοχή της αποβάσεως,έχοντας το καθένα 13 υπερσύγχρονες τορπίλες,με τις οποίες μπορούσαν να βυθίσουν όλο τον τουρκικό στόλο που είχε φθάσει στις ακτές της Κύπρου.Δυστυχώς με σήμα του Αρχηγού του Ναυτικού αντιναυάρχου Π.Αραπάκη ανεκλήθησαν.
Στις 22 Ιουλίου διατάσονται και πάλι να πλεύσουν προς Κύπρο,αλλά ενώ ευρίσκοντο 45 μίλλια από τις ακτές της,ανακαλούνται πάλι.Ο Ναύαρχος Π. Αραπάκης είχε δηλώσει σε συνέντευξη του μετά τα γεγονότα ότι:" εκείνας τας δυσκόλους ώρας είχεν εις το μυαλόν του την επιστροφήν εις την Δημοκρατίαν". Εδικαιολόγησε με αυτό τον τρόπον τις κατηγορίες εναντίον του οτι με υπόδειξη των Αμερικανων δεν κτύπησε τα τουρκικα υποβρύχια, τα οποία ευρίσκοντο σε απόσταση αναπνοής απο τις κυπριακές ακτες..
Αργότερα γνώρισα τον κυβερνήτη του Υ/Β ΓΛΑΥΚΟΣ,τον τότε Πλωτάρχη Γαβριήλ και μου είχε πει:"καταρίεμαι συνέχεια τον εαυτό μου που δεν απειθάρχησα στην διαταγή που πήρα να επιστρεψω.Επρεπε να κάνω ότι δεν πήρα το σήμα και να πάω να βυθίσω τις αποβατικές δυνάμεις.Θα πεθάνω με αυτόν τον καϋμό"!!Πέθανε πριν λίγα χρόνια .
Στο αεροδρόμιο Ηρακλείου της Κρήτης είχαν αποσταλεί έξι αεροσκάφη ΦΑΝΤΟΜ από 20 Ιουλίου για επέμβαση στην Κύπρο.Η διαταγή απογείωσης ακυρώθηκε δύο φορές.Το πρωί της 22 Ιουλίου εδώθει άδεια απογειώσεως με σκοπό τον βομβαρδισμο του τουρκικού στόλου στην Κυρήνεια.
Τα έξι ΦΑΝΤΟΜ σηκώθηκαν έμφορτα βομβών,αλλά μετά από λίγα λεπτά με εντολή του Αρχηγού
Α/Φ ΦΑΝΤΟΜ F-4 |
Οι διαταγές ανακλήσεως και των υποβρυχίων και των αεροσκαφών εδόθησαν στους αρχηγους και ιδιαίτερα στον αρχηγό των Ενόπλων Δυνάμεων ,στρατηγό Μπονάνο,από τους Αμερικανούς.Ο στρατηγος Μπονάνος από την αρχή είχε αμφιβολίες για την ενίσχυση της Κύπρου με την δικαιολογία πιθανής επιθέσεως της Τουρκίας στον Εβρο και στα Νησιά του Ανατ.Αιγαίου.
Οπως είπα και σε άλλο σημείο του άρθρου οι αρχηγοι και άλλοι αντιστράτηγοι (Ντάβος και Γράτσιος) έπαιρναν εντολές από τον Κων.Καραμανλή και του Αμερικανούς !Μάλιστα ορισμένοι από τους αρχηγούς(ναυτικού και αεροπορίας)έμειναν στις θέσεις τους μέχρι το 1975.
Ο Δικτάτορας Ταξίαρχος Ιωαννίδης ,από την πρώτη ημέρα της εισβολής ήδη είχε παραμερισθεί.Μάλιστα ακούστηκε να λέει το πρωί της 21ης Ιουλίου στο ΑΕΔ,στον υφυπουγό εξωτερικών των ΗΠΑ,Τζόζεφ Σίσκο,"μας εξαπατήσατε "!
Αποστολη 573 Τάγματος Πεζικού
------------------------------
Το πρωί της 21ης Ιουλίου αποφασίσθηκε να σταλεί αμέσως στην Κύπρο το πλήρως εξοπλισμένο 573 Τάγμα πεζικού που έδρευε στο Χαϊδάρι της Αθήνας,ενισχυμένο και με 550 Κύπριους εθελοντές,με το επιταγμένο οχηματαγωγό-επιβατηγό πλοίο "Ρέθυμνο".
Ο απόπλους του "Ρέθυμνο" με το 573 ΤΠ υπό της διαταγές του Συνταγματάρχη Παπαποστόλου, ξεκίνησε τα μεσάνυχτα της 21ης Ιουλίου για Κύπρο.Αμέσως μετά τον απόπλου ο Συνταγματάρχης Παπαποστόλου έλαβε δύο διαταγές ανάκλησης της αποστολής του.
Με προσωπική του ευθύνη παράκουσε τις διαταγές που έλαβε και το πλοίο έφτασε λίγα ναυτικά μίλια έξω από την Κύπρο. Τότε με νέο σήμα, ο ΑΕΔ Στρατηγός Μπονάνος του έγραψε επί λέξει «…Σπευσατε και αποβιβάσατε τα τμήματα εις την ΡΟΔΟΝ απειλούμενην υπό Τούρκων…». Ο Παπαποστόλου έσπευσε στην Ρόδο και αποβίβασε εκεί το Τάγμα,που υπάρχει μέχρι σήμερα με άλλη ονομασία (αριθμό).
Επιχείρηση ΝΙΚΗ-Α'ΜΑΛ
-----------------------------
Τις απογευματινές ώρες της 20ης Ιουλίου η Α'Μοίρα Αλεξιπτωτιστών (Α'ΜΑΛ) που η έδρα της ήταν και είναι στα Χανιά της Κρήτης,πήρε διαταγή από το ΑΕΔ να ετοιμασθεί αμέσως για την Κύπρο με αερομεταφορά.Τα μεταφορικά αεροπλάνα που διαθέταμε τότε ήταν λίγα C-47 DACOTA και 20 παλιά κι'αυτά τύπου NORATLAS.Η αερομεταφορά του προσωπικού θα γινόταν με τα τελευταία τα οποία και προσγειώθηκαν στο αεροδρόμιο της Σούδας στα Χανιά.
Η απογείωση άρχισε στις 22:30 και το τελευταίο έπρεπε να απογειωθεί στις 24:00.Τελικά πρόλαβαν
Α/Φ ΝΟΡΑΤΛΑΣ |
Μόλις απογειώθηκαν το ΓΕΑ ενημέρωσε το ΑΕΔ (Αρχηγείο Ενόπλων Δυνάμεων) το οποίο ενημέρωσε το ΓΕΕΦ (Λευκωσία) σε απλή γλώσσα και χωρίς κωδικοποίηση με το παρακάτω σήμα: "ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΤΑ ΔΕΚΑΠΕΝΤΕ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ".
Στην Κύπρο εν τω μεταξύ ως τις 12:00 τα τουρκικά αεροσκάφη είχαν πραγματοποιήσει δεκάδες προσβολές στο αεροδρόμο της Λευκωσίας και είχαν καταστρέψει τους διαδρόμους του,οι δε Κύπριοι στρατιώτες περίμεναν από στιγμή σε στιγμή αεραπόβαση των Τούρκων στο αεροδρόμιο.Γύρω από το αεροδρόμιο υπήρχαν ελληνοκυπριακά πολυβολεία των 0,50"τα οποία ειδοποιήθηκαν για την αποστολή.Κάποια όμως μέσα στην σύγχυση των συνεχών βομβαρδισμών δεν ειδοποιήθηκαν.
Το "ΝΙΚΗ 4", μετά απο 5 περίπου ώρες έφθασε πρώτο στην Κύπρο γύρω στις 02:00.Το αεροδρόμιο της Λευκωσίας διέθετε μόνο τον μικρό διάδρομο. Οι ένοπλοι πολίτες που είχαν επανδρώσει τα αντιεροπορικά όπλα, νομίζοντας ότι πρόκειται για εχθρικά αεροσκάφη άνοιξαν πύρ με αποτέλεσμα να
Ο ΤΑΦΟΣ ΑΕΡΟΠΆΝΟΥ ΚΑΙ ΑΛΕΞΙΠΤΩΤΙΣΤΩΝ |
Το αεροσκάφος συνετρίβη φονεύοντας όλους πλήν του καταδρομέα ΖΑΦΕΙΡΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ εκ Θεσσαλονίκης ο οποίος επρόλαβε και επήδηξε έξω από το φλεγόμενο αεροσκάφος μόλις πριν αυτό καταπέση και συντριβή. Επέζησε με 80% μόνιμη αναπηρία.Όσο για τους νεκρούς καταδρομείς, πολλοί εκ των οποίων είχαν γίνει μια άμορφη μάζα με τα μέταλλα του καταρριφθέντος ΝΟΡΑΤΛΑΣ το 'ΝΙΚΗ 4', θάφτηκαν βεβιασμένα, μαζί με το κομματιασμένο αεροσκάφος τους. Και για αυτούς μέχρι σήμερα δεν υπήρξε καμία αναγνώριση και ταυτοποίηση.Όμως, σύμφωνα με δημοσιεύματα που γράφονται τις τελευταίες ημέρες, τόσο στον ελλαδικό, όσο και στον κυπριακό Τύπο, διαφαίνεται η προοπτική μετά από 40 ολόκληρα χρόνια να υπάρξει εκταφή τόσο των νεκρών καταδρομέων, όσο και της διαλυμένης ατράκτου του αεροσκάφους.
Το "ΝΙΚΗ 7" κτυπήθηκε από αντιαεροπορικά στην άτρακτο και τους κινητήρες με αποτέλεσμα να κάνη αναγκαστική προσγείωση εντός όμως του αεροδρομίου. Στο κατεστραμμένο πλέον αεροσκάφος υπήρχαν 2 νεκροί και 11 τραυματίαι καταδρομείς.
ΟΙ ΑΔΙΚΟΧΑΜΕΝΟΙ ΤΟΥ ΝΙΚΗ -4 |
Το "ΝΙΚΗ 12" προσεγειώθη στην Λευκωσία στις 03:25 χωρίς καύσιμα και κατακτυπημένο από τα αντιαεροπορικά,αλλά χωρίς απώλειες απο τους επιβαίνοντες. Παρέμεινε και κατεστράφει.
Το "ΝΙΚΗ 13" των διοικητών προσεγειώθει στην Ρόδο αφού χάθηκε λόγω βλάβης της πυξίδος.Το "ΝΙΚΗ 14" αν και έφθασε στη Λευκωσία γύρω στις 4:10 δεν προσεγειώθη αλλά επέστρεψε προς την Ρόδο.
Τα άλλα αεροσκάφη που ακολουθούσαν υπέστησαν σημαντικές ζημιές.'Ολα τα αεροπλάνα που ακολουθούσαν προσεγειώθησαν επιτυχώς, απεβίβασαν τους καταδρομείς και απεγειώθησαν για την επιστροφή, αφού έμειναν πίσω 3 απο αυτά που είχαν υποστεί μεγάλες ζημιές και δεν μπορούσαν να απογειωθούν (Νίκη 3, Νίκη 7, Νίκη 12).
Τα αεροπλάνα αυτά κατεστράφησαν, για να μην υπάρχει μαρτυρία που θα φανέρωνε την ελληνική παρουσία στον εχθρό.
Το 1997 ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Γλαύκος Κληρίδης απένειμε στους νεκρούς αεροπόρους το ΜΕΤΑΛΛΙΟ ΤΩΝ ΠΡΟΜΑΧΩΝ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ.
Αποστολή 28 Συντάγματος Πεζικού
-----------------------------------
Το 1973 με τον βαθμό του Λοχαγού είχα μετατεθεί στην Αθήνα στο 572 ΤΠ,το οποίο ,όπως και το προαναφερθέν 573ΤΠ υπό την διοίκηση του 28 Συντάγματος Πεζικού είχαν αποσπασθεί στην Αθήνα από το 1965 με αποστολή να φυλάτουν χώρους υπηρεσιών κοινής οφελείας της Αττικής,όπως εγκαταστάσεις ΟΤΕ,ΔΕΗ,ΕΥΔΑΠ(τότε ΟΥΛΕΝ),κεραίες της ΕΡΤ κλπ.Τα ταγματα αυτά δεν ενεπλάκησαν στα γεγονότα του Πολυτεχνείου.
Ήταν Τάγματα με πλήρη επάνδρωση καιρού ειρήνης σε προσωπικό,αξκούς και οπλίτες.Ηταν πολύ καλά εκπαιδευμένα σε κάθε μορφή αγώνα(επίθεση,άμυνα,κλπ) και με εξαίρετους οπλίτες και πολύ πειθαρχημένους.Η εκπαίδευση γινόταν επι καθημερινής βάσεως και είχα βαρεθεί να ανεβοκατεβαίνω τα υψώματα του Αιγάλεω της περιοχής Χαϊδαρίου,όπου γινόταν η εκπαίδευση και οι βολές όλων των όπλων.
Το πρωί της 20ης Ιουλίου πήραμε διαταγή να μεταβούμε στον καθορισμένο χώρο διασποράς στην περιοχή Δαφνίου.Εκει στις 21 Ιουλίου μας ήρθε και η "αποστολή συμπληρώσεως" όπως λέγεται στην στρατιωτική ορολογία, ώστε το Τάγμα να λάβει την πολεμική του μορφή.Αυτή η "αποστολη" ήταν 300 επίστρατοι΄Πειραιώτες οπλίτες,άπαντες "αχθοφόροι"του λιμένος Πειραιώς.Ηρθαν με μεγάλο ενθουσιασμό και με πρωτόγνωρη πειθαρχία που μας έκανε σε όλους μας,αξκούς και οπλίτες,μεγάλη εντύπωση !!! Άψογοι στα πάντα και ιδίως στην εκπαίδευση που συνεχιζόταν κάθε ημέρα.Μάλιστα εξέφραζαν οι περισσότεροι την επιθυμία να πάνε στην Κύπρο να πολεμήσουν !!!
Μετά την αλλαγή του καθεστώτος στις 24 Ιουλίου το Τάγμα μου πήρε εντολή να επιστρέψει στο στρατόπεδο του και να συνεχίσει την αποστολή του,δηλαδή την φύλαξη των εγκαταστάσεων κοινής οφελείας και την εκπαίδευση του,κυρίως των επιστράτων.Στις 14:00 της 11ης Αυγούστου λαμβάνουμε από το ΑΕΔ διαταγή όπως εντός τριών ωρών το Τάγμα να μεταφερθεί στις εγκαταστάσεις του Πολεμικού Ναυτικού(ΠΝ) στην Αμφιάλη του Σκαραμαγκά,έναντι του Πολεμικού Ναυστάθμου της Σαλαμίνας,με πλήρη φόρτο μάχης και με όλα τα οχήματα του προκειμένου να επιβιβασθεί στα Αρματαγωγά του ΠΝ.
Εκεί σε λίγο αφίχθει και η Διοίκηση και το Επιτελείου του 28ου Συντάγματος Πεζικού όπου υπαγόμαστε,καθώς και το 521 Τάγμα Πεζοναυτών,μία Ιλη(Λόχος) Μέσων Αρματων
Μ-48(17 άρματα) από το Κέντρο Εκπαιδεύσεως Τ/Θ, και Λόχος Τ/Θ Ερπυστριοφόρων Οχημάτων Μ-59 (41 Τ/Θ).
Από τις 20:00 άρχισε η επιβίβαση του προσωπικού και η φόρτωση υλικού,εφοδίων και οχημάτων σε πέντε Αρματαγωγά.Χαρακτηριστικο που μου έχει μείνει στην μνήνη μου είναι η ευκολία και η ταχύτης των 300 επιστράτων αχθοφόρων,οι οποίοι σε δύο ώρες φόρτωσαν κατόπιν αιτήσεως των όλο το υλικό και τα εφόδια στα πλοία.
Τα πέντε Α/Γ σχημάτισαν νηοπομπή με συνοδεία δύο υποβρυχίων και στις 02:00 ανοιχθήκαμε στον Σαρωνικό.Εκείνη την ώρα μας πληροφόρησαν ότι ο προορισμός μας ήταν η Κύπρος.Με το άκουσμα αυτό στήθηκε "τρελλό πάρτυ" με άκρατο ενθουσιασμό από αξιωματικούς και οπλίτες,κληρωτούς και επιστράτους !!!
Κατά τις 23:00 της 22ας Ιουλίου η νηοπομπή βρισκόταν στα ΒΑ της Κρήτης και τότε ήρθε σήμα ότι ήταν αδύνατον να πλεύσουμε προς Κύπρο και να πάμε να αποβιβασθούμε στο Ηράκλειο της Κρήτης.Η χαρά που είχαμε όταν ξεκινήσαμε,μετετράπει σε λύπη και σε κλάμα από τους περισσότερους !! Όπως μάθαμε μετά μερικές ημέρες ο αγγλοαμερικανικός στόλος είχε αποκλείσει την Κύπρο και απαγόρευε κάθε ενίσχυση της.
Κατά τις 03:00 φθάσαμε στο Ηράκλειο αποβιβασθήκαμε,ξεφορτώσαμε τα πλοία και φιλοξενηθήκαμε σε διάφορα στρατόπεδα.Το δικό μου Τάγμα πήγε σε στρατόπεδο Μονάδος Επιστρατεύσεως στην περιοχή " Καρτερός" αμέσως μετά το αεροδρόμιου Ηρακλείου,ενω το Τάγμα Πεζοναυτών μεταφέρθηκε στα Χανιά.
Πήραμε διαταγή να μην ξεφορτώσουμε τα αυτοκίνητα.Στις 14 αυγούστου όταν άρχισε ο δεύτερος Αττίλας,μας έθεσαν σε υψηλή ετοιμότητα για να μεταβούμε στο λιμάνι του Ηρακλείου μόλις μας ειδοποιήσουν,για να επιβιβασθούμε σε επιβατηγά πλοία με αποστολη "ΚΥΠΡΟΣ".Τελικά δεν έγινε τίποτα.
Από τις 20 Αυγούστου άρχισε να αφικνείται στην Κρήτη η 9η Μεραρχία Πεζικού από την Κοζάνη με τα δύο Συντάγματα της.Το τρίτο Σύνταγμα της Μεραρχίας ήταν το δικό μας το 28 ΣΠ που από το 1965 είχε μετακινηθεί στην Αθήνα για τους λόγους που προανέφερα.Αμέσως η Μεραρχία δίνει διαταγή ότι μέσα σε 20 ημέρες πρέπει να έχουμε εκτελέσει όλων των ειδών τις βολές βαρέων και ελαφρών όπλων με πραγματικά πυρά.Επίσης να έχουμε εκτελέσει ημέρα και νύχτα ασκήσεις κλιμακίου Λόχου (Εμπόλεμος Λόχος=180 άτομα)όλων των φάσεων του αγώνος,δηλαδή
προέλαση,επίθεση,άμυνα,σύμτυξη.
Αποστολή της Μεραρχίας:"Να είναι έτοιμη για μετάβαση στην Κύπρο".
Καταλαβαίνετε το τι "τραβήξαμε" ημέρα και νύχτα και μάλιστα κάτω από πολύ ζέστη.Κι'αυτό ομως το σχέδιο ακυρώθηκε στα μέσα Σεπτεμβρίου,οπότε απολύσαμε και τους επίστρατους.
Στην συνέχεια το 28 ΣΠ με το 572ΤΠ,την Ίλη Μέσων Αρμάτων και τον Λόχο Ερπυστριοφόρων,άρχισαν ασκήσεις πεζοναυτών για ανακατάληψη νήσου και δύο φορές τον χρόνο διεξάγετο μεγάλη αποβατική επιχείρηση στην περιοχή του Γυθείου της Λακωνίας.
Τελικά το 28 Σύνταγμα με το 572 Τάγμα του,παρέμειναν επί τετραετία στο Ηράκλειο και τελικά μεταφέρθηκαν στην νήσο Κω αφού άλλαξαν αριθμό και ειναι τα σημερινα 43ΣΠ και 543 ΤΠ.
Πιστεύω ότι η τότε κυβέρνηση υπό τον Καραμανλή εγνώριζε ότι ήταν αδύνατον να φθάσουμε στην Κύπρο,αλλά έκανε όλες αυτές τις κινήσεις των Μονάδων για να δείξει στον Ελληνικό λαό ότι ήθελε να ενισχύσει την Κύπρο,αλλά τις το απαγόρευαν οι "συμμαχοι" μας !!!
ΑΠΩΛΕΙΕΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ
ΕΛΔΥΚ: Νεκροί 56,Αγνούμενοι 49,Σύνολο 105.
ΝΑΥΤΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ :9 νεκροί
Επιχείρηση ΝΙΚΗ: Α'ΜΑΛ 29 νεκροί και 4 αξιωματικοί της Πολεμικής Αεροπορίας
Εθνικής Φρουρα:795 Ελληνοκύπριοι νεκροί
Αμαχος Πληθυσμός:6000 περίπου νεκροί
Αγνούμενοι Εθνικής Φρουράς και πληθυσμού:1619
Απώλειες Τούρκων:Οι απώλειες των Τούρκων και τουρκοκυπρίων ήταν πολύ βαρειές και οι τούρκοι τις κρατούν μέχρι σήμερα επτασφράγιστο μυστικό για ευνόητους λόγους.Αξιωματούχοι της Ειρηνευτικής Δυνάμης του ΟΗΕ στην Κύπρο τις έχουν εκτιμήσει γύρω στις 15.000 νεκρούς.Ο πρώην υπουργός εξωτερικών της Τουρκίας Ισμαήλ Τζεμ,πριν πεθάνει το 2007,είχε αναφερθεί σε 13.000 !!!
Πως οι Κυβερνώντες Τίμησαν τους Ηρωες
------------------------------------------------
Οι από το 1974 και μέχρι σήμερα ελληνικές κυβερνήσεις ουδέποτε τίμησαν όλους τους προαναφερθέντες ΗΡΩΕΣ,ζωντανούς και νεκρούς.Καμί τιμητική διάκρισις,κανένα παράσημο.
Μέχρι και σήμερα τόσο οι νεκροί, όσο και οι ζωντανοί συμμετέχοντες δεν αναγνωρίζονται από την ελληνική πολιτεία.
Οι τραυματισθέντες από τους οποίους πολλοί είναι ανάπηροι μετά από πολύχρονους αγώνες εξασφάλησαν μία μικρή σύνταξη και μάλιστα το ελληνικό κράτος δεν ψήφισε ειδικό Νόμο γι'αυτούς,αλλά τους συμπεριέλαβε στους Νόμους που διέπουν τους τραυματίες και τα θύματα πολέμου του 1940 !!! Αν είναι δυνατόν !!
Πρόσφατα και κατόπιν αγώνος,η λέξις "ΚΥΠΡΟΣ" ανεγράφει στο Μηνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη στη Αθήνα,αλλά όχι για τον αγώνα της ΕΛΔΥΚ,αλλά της Α'Μοίρας Αλεξιπτωτιστών που μεταφέρθηκε με τα αεροπλάνα στην Κύπρο !!
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΤΟ 1974 ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΣΗ
Πρίν κλείσω το άρθρο θα ήθελα να αναφέρω την κατάσταση που ευρίσκοντο οι Ένοπλες Δυνάμεις,καθώς τι συνέβει με την Επιστράτευση της 20ης Ιουλίου,γιατί πολύ παραφιλολογία κυκλοφορεί για όλα αυτα τα χρόνια απο το 1974.
Κάποιοι λοιπόν "γνωστοί-άγνωστοι" ισχυρίζονται ότι οι Ελληνικές ΕΔ το 1974 ήταν σε αθλία κατάσταση,διαλυμένες,χωρίς οπλισμό,πυρομαχικά,υλικό και εφόδια και τελείως ανεκπαίδευτες.Μέγα ψέμα όλα αυτά !!
Ολες οι μονάδες και των τριών Κλάδων (Στρατός-Ναυτικό-Αεροπορία) ήταν συμπληρωμένες στο 80-90% της ειρηνικής τους δυνάμεωςς και πλήρως εξοπλισμένες με τον προβλεπόμενο οπλισμο,τα υλικά και τα εφόδια.Στις αποθήκες τους δε,είχαν όλον τον οπλισμό,τα πυρομαχικά,το υλικό και τα εφόδια.Μάλιστα τα εφόδια,όταν έληγαν οι ημερομηνίες λήξεως τους ,αντικαθίσταντο.
Μάλιστα η τότε δικτατορική κυβένηση αγόρασε με ελληνικά χρήματα το 1970,4 Υποβρύχια από την
ΑΜΧ-30 |
Η εκπαίδευση ήταν συνεχής,διεξάγοντο ανελλιπώς όλες οι προβλεπόμενες ασκήσεις και το προσωπικό μόνιμο και κληρωτοί οπλίτες ήταν πάρα πολύ καλό.
ΠΥΡΑΥΛΑΚΑΤΟΣ |
Τι συνέβει τώρα με την επιστράτευση.
Όπως ανέφερα στο άρθρο,οι Αρχηγοί των Κλάδων και ο Αρχηγός των ΕΔ και 3-4 άλλοι ανώτατοι έπαιρναν εντολές από τον Κων.Καραμανλή που έμενε αυτοεξόριστος στο Παρίσι,καθώς και από τους Αμερικάνους.Είχαν πάρει εντολή να ρίξουν το δικτατορικό καθεστώς πάση θυσία,με ανταλλαγή να μην διωχθουν επειδή το υπηρέτησαν.Μάλιστα οι Αρχηγοί Ναυτικού και Αεροπορίας έμειναν στις θέσεις τους μέχρι το 1975.
Ετσι λοιπόν ένας από τους λόγους για να δημιουργήσουν αναταραχή (κοινώς "μπάχαλο") και να κατηγορηθεί το καθεστώς, μεταξύ των άλλων κύρηξαν στις 11:00 της 20ης Ιουλίου ¨ΓΕΝΙΚΗ επιστράτευση".Όταν λέμε "Γενική"εννοούμε ότι πρέπει να παρουσιασθούν όσοι μπορούν να φέρουν όπλα.Ούτε στον πόλεμο του 1940 δεν είχε κυρηχθει "Γενική Επιστράτευση".
Τα σχέδια της επιστράτευσης την εποχή της δεκαετίας του 1970,προέβλεπαν συνολικά περίπου 300.000 επιστράτους,οι οποίοι έπρεπε να κληθούν μέσω αστυνομίας και χωροφυλακής(που υπήρχε τότε) και μέσω των ΜΜΕ ανάλογα με το χρώμα του απολυτηρίου.Ετσι γίνεται και σήμερα.
Με την "Γενική" όμως παρουσιάσθηκαν στις Μονάδες Επιστρατεύσεως γύρω στο 1.000.000 επίστρατοι.Οι Μονάδες επιστρατευσεως είχαν ολισμό,πυρομαχικά και λοιπά υλικά,μόνον για τον προβλεπόμενο αριθμό που θα επιστράτευαν βάση των σχεδίων.Όταν λοιπόν παρουσιάζοντο σε μία Μονάδα 8000,10.000 κλπ,που να βρει η Μονάδα οπλισμό,ρούχα,τρόφιμα,κλπ να τους δώσει; Εδινε μόνο στους προβλεπόμενους.Το τι τράβηξαν τότε οι αξκοί και το λοιπό προσωπικό των μονάδων επιστρατεύσεως,δεν λέγεται !!
Καταλαβαίνετε τι έγινε !!! Κωμικοτραγική κατάσταση και ταλαιπωρία των επιστράτων που αγανακτισμένοι,δικαίως,τα έβαζαν με το καθεστώς.
Κυκλοφόρησε μάλιστα ότι τα κιβώτια ολισμού των μονάδων επιστρατεύσεως και των ενεργών μονάδων ,είχαν μέσα "πέτρες" και πολύ σωστά,έτσι ήταν.Μεχρι που ήμουν εν ενεργεία,δεν ξέρω τωρα τι συμβαίνει,στις αποθήκες της Μονάδας μου υπήρχαν κιβώτια οπλισμού με "πέτρες".
Τι συμβαίνει !!! Ο οπλισμός δίνεται από τον καιρό της ειρήνης στα χέρια του προσωπικού της Μονάδος.Τα άδεια πλέον κιβώτια οπλισμού τα γεμίζαμε με πέτρες και τα βάζαμε στις αποθήκες ολισμού και υλικού σαν "υποθέματα",για την τοποθέτηση επάνω τους υλικών ,ώστε να αποφύγουμε την καταστροφή τους από την υγρασία.Τις πέτρες τις βάζαμε για να είναι βαριά,για την σταθερότητα τους.Έτσι έκαναν και οι Μονάδες Επιστράτευσης που τα προμηθεύοντο από τις κεντρικές αποθήκες του Σώματος Υλικού Πολέμου.
Πάντως έγιναν και πολλά σφάλματα στην επιστράτευση,που οφείλοντο αφένός μεν στον άγχος που δημιουργήθηκε στο προσωπικό αυτών των Μονάδων από τον μεγάλο αριθμό παρουσιασθέντων και αφ'ετέρου στην απειρία,καθόσον από το 1940 είχε να γίνει επιστράτευση !!
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Σαράντα χρόνια μετά, δυστυχώς είναι ηλίου φαεινότερο ότι η Τουρκία μεθοδικά και σε βάθος χρόνου πετυχαίνει αυτό που είχε θέσει ως αρχικό στόχο, δηλαδή την οριστικοποίηση των δεδομένων της
ΠΡΟΤΟΜΗ ΗΡΩΑ ΣΤΑΥΡΙΑΝΑΚΟΥ |
Το 1974 συνετελέσθει άλλη μία μεγάλη ΠΡΟΔΟΣΙΑ κατά του Ελληνικού έθνους,από τους δήθεν φίλους της Ελλάδος με την συμπαράσταση των ανθελλήνων ελληνοφώνων Καζαροεβραίων πολιτικών.Έχουν περάσει σαράντα χρόνια και ο "φάκελλος της Κύπρου"ακόμη δεν έχει ανοίξει και αμφιβάλω άν ανοίξει ποτέ εφόσον συνεχίσουν να μας κυβερνούν προδότες.
Ουδείς από τους πρωταγωνιστές της "κυπριακής τραγωδίας"παρεπέμφθει στην δικαιοσύνη,ουδείς ετιμωρήθει.Σήμερα δεν υπάρχει κανείς τους εν ζωή.
Το αίμα όμως τον αδικοσκοτωμένων,το αίμα των ηρώων ζητά "δικαιοσύνη" και πιστεύω ότι όταν την διακυβέρνηση της Ελλάδας μας αναλάβουν πραγματικοί Έλληνες,με ελληνικό DNA,όλα θα αποκαλυφθούν και θα δικαιωθούν όλα τα θύματα της τραγωδίας,ζωντανοί και φονευθέντες,ώστε να πάρουν την θέση που αρμόζει στο "Πάνθεον των Ηρώων" και όλοι οι Ελληνοκύπριοι πρόσφυγες να επιστρέψουν στα σπίτια τους !!
Πιστεύω ότι γρήγορα θα έρθει αυτή η ημέρα !!!
ΑΙΩΝΙΑ ΑΣ ΕΙΝΑΙ Η ΜΝΗΜΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΗΡΩΩΝ ΤΟΥ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΑΓΩΝΟΣ ΠΟΥ ΕΠΕΣΑΝ ΥΠΕΡ ΠΑΤΡΙΔΟΣ !!!
ΑΘΑΝΑΤΟΙ ΟΛΟΙ ΤΟΥΣ !!!
22/7/2014 ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΡΔΑΜΙΤΣΗΣ
ΥΠΟΣΤΡΑΤΗΓΟΣ εα
ΥΓ:Παρακαλώ,όσα ιστολόγια ή blogs αναδημοσιεύσουν το παρόν άρθρο,να αναφέρουν "υποχρεωτικά" και την βιβλιογραφία του.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
-ΒΙΒΛΙΟ:Η ΑΥΤΟΘΥΣΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΥΝΑΜΗΣ ΚΥΠΡΟΥ-ΜΙΑ ΜΑΡΤΥΡΙΑ του Υποστρατήγου εα Σπυριδωνος Δελλή,
Διοικητή του Λόχου Διοικήσεως της ΕΛΔΥΚ κατά τις επιχειρήσεις του 1974
-ΒΙΒΛΙΟ: ΚΥΠΡΟΣ 1974 - Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟΔΟΣΙΑ του Κωνστ.Μαυροσκούφη
-ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
-http://www.opsinews.com/stis-15-iouliou-to-1974-ekdilothike-sti-kipro/
-http://www.hellas-now.com/2014/07/40_930.html#more
-http://ksipnistere.blogspot.gr/2012/03/blog-post_9568.html
-http://www.defencenet.gr/defence/item/
-http://omogeneia-turkey.com/id/kibris/atilla2.html
-http://www.apocalypsejohn.com/2014/07/epeteios-mnhmhs
-http://www.hellas-now.com/2014/07/blog-post_8594.html
-http://www.hellas-now.com/2014/07/40_930.html#more
-http://www.onalert.gr/stories/ATTILAS_1974